:: دوره 12، شماره 37 - ( 9-1393 ) ::
جلد 12 شماره 37 صفحات 200-183 برگشت به فهرست نسخه ها
مدلسازی تعیین مناطق خطرپذیر با استفاده از مدل AHP در محیط GIS جهت مدیریت بحران شهری (مطالعه موردی: منطقه 8 شهرداری تبریز)
زهرا پیشگاهی‌فرد1، ناصر اقبالی2، عبدالرضا فرجی‌راد3، بشیر بیگ بابایی*4
1- دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه تهران
2- دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
3- استادیار دانشگاه آزاد اسلامی و احد علوم و تحقیقات تهران
4- عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملکان.
چکیده:   (6086 مشاهده)
چکیده امروزه با توجه به روند رو به رشد جمعیت و تراکم جمعیت در مناطق شهری و لزوم ایجاد مناطق امن در مجتمع‌های زیستی علی‌الخصوص در شهرهای پرجمعیت و مستعد از نظر لرزه‌خیزی، لزوم نگرشی همه جانبه و فراگیر به حوادث طبیعی و فجایع ناشی از بروز آنها بیش از پیش جلوه نموده است. کلان شهر تبریز به خاطر نزدیکی به گسل تبریز که یکی از فعال‌ترین و خطرناک‌ترین گسل‌ها در سرزمین زلزله خیز ایران می‌باشد. همیشه شاهد حوادث و بلایای ناگوار طبیعی بوده است. در این بین منطقه 8 شهری تبریز که به عنوان منطقه تاریخی و فرهنگی شهر تبریز شناخته می‌شود، دارای اماکن تاریخی با ارزش، بافت‌های فرسوده، ترافیک سنگین و تراکم جمعیت بالا است که اهمیت مطالعه و پژوهش را در زمینه مدیریت بحران را در این شهر بیشتر می‌کند. در پژوهش حاضر جهت مدیریت صحیح بحران در منطقه قدیمی 8 تبریز، با بهره‌گیری از مدل سلسله مراتبی (AHP) در محیط GIS، اقدام به تفکیک سطوح خطرپذیر منطقه گردید. لایه‌های مورد استفاده در این مدل شامل فاصله از گسل، کیفیت ابنیه، تراکم جمعیت، نزدیکی به معابر، نزدیکی به فضاهای باز، درمانی، ایستگاه آتش‌نشانی، اماکن نظامی و انتظامی، پمپ بنزین و همچنین توپوگرافی محدوده مورد مطالعه می‌باشد. نتایج حاصل از خروجی مدل نشان می‌دهد که تنها 96/12% درصد از محدوده مورد مطالعه دارای وضعیت بسیار مطلوب می‌باشد. 03/52% درصد از محدوده نیز در وضعیت متوسط تا مطلوب از لحاظ خطرپذیری در مواقع بحرانی قرار دارد. 01/35% درصد از محدوده مورد مطالعه نیز در شرایط نامطلوب تا بسیار نامطلوب قرار دارد که این امر لزوم برنامه‌ریزی دقیق و اصولی را در مراحل قبل، حین و بعد از وقوع بحران از طرف مسئولین این منطقه طلب می‌کند
واژه‌های کلیدی: کلید واژه‌ها: مدیریت بحران، بافت فرسوده، منطقه 8 تبریز، مدل سلسله مراتبی، GIS.
متن کامل [PDF 98 kb]   (1320 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1393/9/18 | پذیرش: 1393/9/18 | انتشار: 1393/9/18


XML     Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 12، شماره 37 - ( 9-1393 ) برگشت به فهرست نسخه ها