1- دانشجوی دکتری اقلیم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران 2- استاددانشکده علوم جغرافیایی و مدیر قطب علمی تحلیل فضایی مخاطرات محیطی دانشگاه خوارزمی 3- استاد دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه تهران.
چکیده: (7403 مشاهده)
چکیده
رخداد بلاکینگ میتواند منجر به خسارات اقتصادی در سطح کلان شده و بر روی سلامت افراد در مقیاس وسیع موثر واقع شود. بلاکینگ از عوارض آب و هوایی عرضهای میانی است و ایران با توجه به موقعیتش میتواند تحت تاثیر این پدیده واقع شود. به منظور آشکار سازی و مطالعه اقلیم شناختی رخدادهای بلاکینگ موثر بر آب و هوای ایران به روش کمی، دادههای روزانه ارتفاع ژئوپتانسیلی سطح 500 هکتوپاسکال در محدوده N90-0 و E100-W90-، با تفکیک 5/2 درجه برای دوره آماری 2012-1953 از سایتNCEP دریافت شد. بر اساس شاخص آشکار سازی دو بعدی، شرایط رخداد بلاکینگ در محیط نرم افزار MAT LAB برنامه نویسی شد و رخداد های بلاکینگ در کل منطقه با طول عمر 5 روز و بیشتر استخراج گردید. سپس رخدادهای موثر بر ایران از رخدادهای کل منطقه تفکیک شد و با بهکارگیری یک الگوریتم که بر اساس شاخص دوبعدی تنظیم شده است، منشاء و موقعیت رخدادهای موثر بر آب و هوای ایران و ویژگیهای آن از قبیل فراوانی، مرکز، شدت و تداوم آن بررسی و شناسایی شد.
نتایج نشان داد، بیشترین فراوانی رخداد بلاکینگ در بازه طول جغرافیایی 10 درجه غربی تا 20 درجه شرقی میباشد و ایران منطقه بیشینه ثانوی محسوب میشود. مرکز بیشتر بلاکینگهایی که آب و هوای ایران را متاثر کردهاند، منطقه اسکاندیناوی است. از نظر شدت، بلاکینگهای متوسط بیشترین فراوانی را داشته و طول عمر بلاکینگ به طور متوسط 6 روز بوده است. بررسی روند رخدادها هم روند معنی داری را نشان نمیدهد.