|
تهیه نقشه کاربری اراضی و ارزیابی توان کاربری دیم‌زارهای حوضه آبخیز زیلبرچای برای تبدیل به کشت علوفه براساس عامل شیب با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی
|
| اردوان قربانی* |
| استادیارگروه مرتع آبخیزداری دانشگاه محقق اردبیلی |
|
|
چکیده: (8171 مشاهده) |
| چکیده
در این تحقیق حوضه آبخیز زیلبرچای آذربایجان‌شرقی-غربی پس از تهیه نقشه کاربری اراضی و نقشه شیب با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی از نظر توان اکولوژیکی کاربری دیم برای تبدیل به علوفه کاری مورد ارزیابی قرار گرفت. نقشه شیب از مدل رقومی ارتفاع و نقشه کاربری دیم از تصاویر ماهواره‌ای لندست، عکس‌های هوایی و با کنترل میدانی تهیه شد. سپس نقشه کاربری با نقشه شیب مقایسه و عرصه‌های دیم گسترش یافته در شیب بالاتر از 12 درصد برای تبدیل به علوفه کاری نقشه سازی گردید. نتایج نشان داد: تفکیک اراضی زراعی از مراتع با توجه به مقیاس، ابزار کار و سطوح اراضی زراعی دیم با مشکل مواجه بوده و لذا اراضی دیم و مرتع به‌صورت کمپلکس نقشه سازی شد. صحت نقشه تهیه شده حدود 77 درصد و ضریب کاپا 72/0 برآورد گردید. سطح کل دیم‌زارهای دایر و رها شده حوضه 9364 هکتار برآورد شد. حدود 5555 هکتار از اراضی دیم فعلی در شیب بالاتر از 12 درصد گسترش دارد که از آن حدود 2352 هکتار در شیب‌های بین 20 تا 30 درصد و 3203 هکتار در شیب‌های بین 12 تا 20 درصد است. از نظر توان اکولوژیکی این اراضی باید به کاربری غیر از دیم کاری و به صورت طبیعی که همانا علوفه کاری است اختصاص داشته باشد. چرا که در صورت تداوم استفاده فعلی و با توجه به شخم در جهت شیب عملا کمک به تخریب بیش‌تر این اراضی کرده و باعث از دست دادن آب و خاک در طول زمان می‌گردد. درصورت تبدیل به علوفه کاری، تولید این اراضی می‌تواند تا 11110 تن علوفه در سال برسد. در این صورت در مقایسه با گندم در همین سطح، تولید 4/2 برابر شده و هم‌چنین کنترل فرسایش و حفاظت آب و خاک به نحو مطلوب‌تری انجام خواهد شد. |
|
| واژه‌های کلیدی: کلید واژه‌ها: دیم‌زار رهاشده، تبدیل دیم‌زار، علوفه کاری، توسعه پایدار، کشاورزی اکولوژیک، توان اکولوژیک. |
|
|
متن کامل [PDF 172 kb]
(2104 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1393/12/5 | پذیرش: 1393/12/5 | انتشار: 1393/12/5
|
|
|
|
|
|
