:: دوره 16، شماره 55 - ( 9-1395 ) ::
جلد 16 شماره 55 صفحات 312-293 برگشت به فهرست نسخه ها
پهنه بندی خطر وقوع سیلاب حوضه آبخیز لیقوان چای با استفاده از مدل فرآیند تحلیل شبکه و سیستم اطلاعات جغرافیایی
موسی عابدینی* 1، ابراهیم بهشتی جاوید2
1- عضو هیات علمی و دانشکده علوم انسانی دانشگاه محقق اردبیلی ‏
2- دانشجوی دکتری دانشگاه محقق اردبیلی.
چکیده:   (6621 مشاهده)

امروزه مخاطرات محیطی و مقابله با آنها از جمله مهمترین دغدغه های پژوهشگران در زمینه برنامه ریزی محیطی و مدیریت بحران می باشد. پدیده سیل به عنوان یکی از پرخطرترین بلایای طبیعی است که در مدیریت بحران باید نگاه ویژه ای را به آن معطوف داشت. پهنه بندی پتانسیل سیل خیزی به صورت نقشه های طبقه بندی شده به عنوان یکی از مهمترین کارها در زمینه کاهش خطرات سیل و پیشگیری از وقوع آن است. در این پژوهش با استفاده از مدل‌های فرآیند تحلیل شبکه و منطق فازی و با استفاده از 10 پارامتر طبیعی و انسانی (شیب زمین، جهت شیب، انحنای پلان و پروفیل، کاربری زمین، بارش، جنس زمین، خاک شناسی، تراکم پوشش گیاهی و تراکم شبکه آبراهه) حوضه رودخانه لیقوان چای از نظر پتانسیل سیل خیزی مورد بررسی قرار گرفته است. طبق نتایج بدست آمده از تحقیق بخش‌های جنوبی حوضه با قرارگیری در پهنه-های با پتانسیل خیلی زیاد و زیاد، به عنوان سیل‌خیزترین بخش‌های حوضه معرفی شده اند و به ترتیب 11 و 6/23 درصد از مساحت حوضه را شامل می‌شوند. کلاس پتانسیل کم و خیلی کم مناطقی هستند که اغلب با کاربری کشاورزی و باغات، سازندهای با نفوذپذیری بالا و شیب کم و ارتفاع پایین مشخصه سازی شده‌اند. این مناطق به ترتیب حدود 7/22 و 3/12 درصد مساحت حوضه را شامل می‌شوند. از نظر توزیع فضایی بیشترین تمرکزشان در بخش‌های پایینی حوضه و در زمین-های پست و کم شیب است که در آنها به دلیل شیب کم و عمق زیاد رسوبات و مواد نفوذپذیر امکان نفوذ بیشتر بارش‌ها وجود دارد و قدرت تولید رواناب این مناطق در مقایسه با سایر بخش‌ها بسیار کم می باشد.

واژه‌های کلیدی: پتانسیل سیل خیزی، مدل فرآیند تحلیل شبکه، منطق فازی، پهنه بندی، لیقوان چای
متن کامل [PDF 1826 kb]   (2036 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1394/2/29 | پذیرش: 1394/12/25 | انتشار: 1395/9/14


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 16، شماره 55 - ( 9-1395 ) برگشت به فهرست نسخه ها