|
ارزیابی تغییر اقلیم حوضه آبخیز بابلرود در دو دوره 2065-2046 و 2099-2080 با استفاده از داده‌های مدل گردش عمومی جو HadCM3
|
| محمود حبیب نژاد روشن1، کاکا شاهدی2، هادی رزاقیان*3، مجید حبیبی‌نوخندان4 |
1- عضو هیأت علمی گروه علوم مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابعطبیعی ساری.
2- گروه علوم مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
3- دانشجوی دکترای آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابعطبیعی ساری، هیأت علمی دانشگاه پیام نور، گروه علمی منابع طبیعی و محیط‌زیست، تهران.
4- گروه آب‌و‌هواشناسی، پژوهشکده اقلیم‌شناسی استان خراسان رضوی |
|
|
چکیده: (5295 مشاهده) |
| در سالیان اخیر حوادث اقلیمی متفاوتی اعم از سیل و خشکسالی را در سطح حوضه آبخیز بابلرود و استان مازندران شاهد بودیم که لزوم بررسی هر چه بیشتر تأثیر تغییر اقلیم بر مؤلفه‌های مهم هیدرولوژیک و هواشناسی حوضه آبخیز از جمله بارش و دما را مورد تأکید قرار می‌دهد. این کار از طریق مدل‌های گردش عمومی جو انجام می‌پذیرد. به دلیل بزرگ مقیاس بودن شبکه محاسباتی مدل‌های گردش عمومی جو، آنها قادر به پیش‌بینی پارامترهای آب و هواشناسی در مقیاس نقطه‌ای نیستند. بر این اساس ابزار واسطی به‌نام مولد هواشناسی ابداع گردید که توسط آن و به کمک خروجی مدل‌های عددی، می‌توان تغییر اقلیم را در مقیاس نقطه‌ای و ایستگاه موردنظر ارزیابی کرد. در این تحقیق با استفاده از این روش، داده‌های مدل گردش عمومی جو HadCM3 با به کارگیری مدل LARS-WG طبق دو سناریوی A2 و B1 برای دوره‌های زمانی 2065-2046 و 2099-2080 ریزمقیاس شدند همچنین مدل LARS-WGبا معرفی چهار متغیر اقلیمی بارش، دمای کمینه، دمای بیشینه و ساعت آفتابی مربوط به دوره پایه آماری 2011-1982، مورد واسنجی و صحت‌سنجی قرار گرفت و پس از اطمینان از توانمندی مدل، برای شبیه‌سازی دوره‌های آتی به‌کار گرفته شد. نتایج حاصل از ارزیابی تغییر اقلیم حوضه آبخیز بابلرود حاکی از تغییر میزان بارش در حوضه مورد مطالعه از 43- تا 32+ درصد بود که این حدود تغییرات با افزایش بارش در ماه‌های پر بارش و کاهش شدید بارندگی در ماه‌های کم بارش تابستان همراه بود. همچنین افزایش دمای سالانه به‌طور میانگین حدود 4/1 سانتیگراد تا 6/3 سانتیگراد، به‌ویژه در ماه‌های گرم سال که سبب کاهش میزان بارش جامد (برف) و تغییر رژیم بارش می‌شود، نمود بیشتری خواهد داشت. افزایش میزان بارش در ماه‌های سرد و همچنین افزایش دمای هوا در ماه‌های گرم که به تبع آن ذوب زودتر از موعد توده‌های برف و افزایش ناگهانی رواناب را سبب می شود، با تأثیر بر اقلیم منطقه در آینده‌ای نه چندان دور، به‌طور محتمل تعداد و شدت وقایع حدی را تا حد زیادی افزایش خواهد داد. |
|
| واژه‌های کلیدی: سیل، خشکسالی، مولد آب و هوا، سناریوهای اقلیمی، ریز مقیاس، وقایع حدی. |
|
|
متن کامل [PDF 1624 kb]
(1831 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1394/6/2 | پذیرش: 1394/7/29 | انتشار: 1396/6/29
|
|
|
|
|
|
