:: دوره 15، شماره 52 - ( 10-1394 ) ::
جلد 15 شماره 52 صفحات 324-305 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی تغییرات مکانی-زمانی و پهنه‌بندی سطح آب زیرزمینی آبخوان کوهپایه–سگزی (استان اصفهان) با استفاده از روش های زمین آماری
معصومه دلبری*1، محمد بوستانیان2، پیمان افراسیاب3
1- دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل.
2- دانش‌آموخته کارشناسی ارشد رشته منابع آب، دانشگاه زابل.
3- دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل
چکیده:   (5380 مشاهده)

آب زیرزمینی منبع اصلی تأمین نیازهای کشاورزی بخصوص در مناطق خشک و نیمه­خشک محسوب می­شود؛ بنابراین داشتن یک کشاورزی پایدار نیازمند مدیریت و برنامه­ریزی دقیق در مورد نحوه استفاده از این منابع است که این خود مستلزم داشتن شناخت کافی در مورد تغییرات مکانی سطح آب زیرزمینی در یک دوره زمانی مشخص است. از آنجا که روش­های آمار کلاسیک قادر به در نظر گرفتن ارتباط مکانی موجود بین مشاهدات سطح آب زیرزمینی نیستند، از روش­های زمین­آماری برای بررسی تغییرات مکانی و پهنه­بندی تراز سطح آب زیرزمینی استفاده می­شود. در این مطالعه ابتدا از نیم­تغییرنما جهت بررسی تغییرات مکانی داده­های سطح آب زیرزمینی مربوط به 59 حلقه چاه در آبخوان کوهپایه-سگزی (استان اصفهان) استفاده گردید. آنالیز نیم­تغییرنما برای داده­های سطح آب زیرزمینی سال­های 1381 تا 1388، به مدت 7 سال و برای ماه­های تر (اردیبهشت) و خشک (مهر)، انجام گرفت. همچنین روش کریجینگ جهت میان­یابی سطح آب زیرزمینی در کل منطقه مورد مطالعه به­کار برده شد و نتایج به دست آمده با نتایج حاصل از روش وزن­دهی عکس فاصله مقایسه گردید. بر اساس نتایج حاصله از این تحقیق، مناسب­ترین مدل نیم­تغییرنمای سطح آب در تمام دوره­ها، مدل کروی بود. همچنین نسبت اثر قطعه­ای به آستانه (C0/Sill) نیم­تغییرنما نشان داد که در تمام سال­ها و برای دو دوره خشک و تر، ارتباط مکانی قوی، بین داده­های سطح آب زیرزمینی برقرار است. کم­ترین فاصله تأثیر نیم­تغییرنما (36850 متر) مربوط به ماه تر سال آبی 1382-1381 و بیش­ترین شعاع تأثیر (40220 متر) متعلق به ماه خشک‌سال آبی 1387-1386 می­باشد. نتایج ارزیابی متقابل تخمین سطح آب زیرزمینی حاکی از دقت بیش­تر روش کریجینگ نسبت به روش وزن­دهی عکس فاصله بود. بر اساس نقشه­های تولید شده سطح آب زیرزمینی، پایین­ترین تراز سطح آب در جنوب­شرقی آبخوان می­باشد و بالاترین تراز سطح آب در مرکز، جنوب و جنوب­غربی آبخوان دیده می­شود.

واژه‌های کلیدی: سطح آب زیرزمینی، همبستگی مکانی، نیم‌تغییرنما، کریجینگ، میان‌یابی.
متن کامل [PDF 1376 kb]   (1 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1394/10/24 | پذیرش: 1394/10/24 | انتشار: 1394/10/24


XML     Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 15، شماره 52 - ( 10-1394 ) برگشت به فهرست نسخه ها