:: دوره 16، شماره 54 - ( 5-1395 ) ::
جلد 16 شماره 54 صفحات 194-177 برگشت به فهرست نسخه ها
مدل سازی برخی شاخص های مؤثر اقلیمی ایستگاه سینوپتیک اردبیل به منظور مدیریت بحران های طبیعی
برومند صلاحی*
استادیار گروه جغرافیا و اقلیم دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده:   (5164 مشاهده)

در این مقاله، تغییرات زمانی 12 متغیر موثر اقلیمی ایستگاه سینوپتیک اردبیل طی سال­های 1976 تا 2005 با بهره ­گیری از مدل­های خانواده ­ی آریما مدل­سازی شدند. بررسی نمودارهای دنباله­ی سری هر یک از متغیرها، نوسانات بسیاری را در آن متغیرها نشان داد. به همین دلیل و برای ایستا شدن متغیرها برای مدل­سازی، داده­ها تفاضلی شدند. سپس آزمون کولموگروف اسمیرنف برای باقی­مانده­های تفاضلی شده انجام شد. نتایج این آزمون برای همه متغیرها با اطمینان 95/0، فرض نرمال بودن باقیمانده­های مدل را تأیید کردند. مدل­سازی در سه مرحله و به شکل گام به گام برای برازش بهترین مدل برای هر یک از متغیرها صورت گرفت. نتایج مدل مرتبه­ی 2 آتورگرسیو و مدل مرکب (p ,q)، به دلیل پایین بودن ضریب احتمال همگنی مورد تردید بود و به همین دلیل، مدل نهایی برازش اجرا گردید که علاوه بر اتورگرسیو و میانگین متحرک، از تفاضل هم بهره گرفته شد. نتایج حاصل برازش مدل نهایی با ضریب احتمال قابل قبولی در همه­ی متغیرها همراه بود. در برخی از پارامترها مدل نهایی با هم شبیه بوده که نشانگر یک روند مشخص و هماهنگ در روند تغییرات این متغیرها می­باشد. بعضی از متغیرها از جمله سرعت تندبادهای سالانه و درجه روز گرمایش، دارای روندِ نامشخص­تر و با نوسان­تری در طول دوره آماری بودند. نتایج مدل نهایی نشان داد که متغیرهای روزهای گرد و غباری، روزهای با حداکثر درجه حرارت صفر و زیر صفر، روزهای با حداقل درجه حرارت صفر و زیر صفر، روزهای برفی یا تگرگ ریز و روزهای رگبارهای تندری از مدل (2، 2، 2) برخوردار هستند و متغیرهای میانگین حداکثر درجه حرارت روزانه و بیش­ترین بارش روزانه نیز از مدل (3، 4، 2) تبعیت می­کنند.

واژه‌های کلیدی: ایستگاه سینوپتیک اردبیل، متغیرهای اقلیمی، مدل‌سازی، مدل آریما.
متن کامل [PDF 965 kb]   (610 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1395/5/27 | پذیرش: 1395/5/27 | انتشار: 1395/5/27


XML     Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 16، شماره 54 - ( 5-1395 ) برگشت به فهرست نسخه ها