:: دوره 22، شماره 79 - ( 9-1401 ) ::
جلد 22 شماره 79 صفحات 19-1 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی قابلیت مدل Ca-Markov در پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی (مطالعه‌ی موردی: منطقه‌ی حفاظت شده‌ی بیجار)
مهدی مراتی فر1 ، شهرام کبودوندپور2 ، جمیل امان اللهی* 3
1- دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان.
2- گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان.
3- گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان. (نویسنده مسئول).
چکیده:   (1582 مشاهده)

امروزه به دنبال پیشرفت فن سنجش از دور و افزایش دقت و قابلیت‌های تصاویر ماهواره‌ای، به نظر می‌رسد با تلفیق این قابلیت‌ها با اطلاعات موجود در خصوص تغییر یا تخریب منابع در گذشته و حال و براساس مدل‌سازی قادر به پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی در مناطق طبیعی و انسان‌ساخت از جمله مناطق حفاظت شده باشیم. یکی از راه‌های بسیار مهم برای این منظور، مدل‌سازی مکانی تغییرات کاربری زمین است که با استفاده از رهیافت‌های مختلفی انجام می‌شود. بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی قابلیت مدل Ca-Markov برای بررسی تغییرات ایجاد شده در منطقه‌ی حفاظت‌ شده‌ی بیجار در بازه‌ی زمانی 1987 تا 2013 و هم چنین مدل‌سازی این تغییرات و پیش‌بینی آن برای سال 2026 انجام شد. برای این منظور از تصاویر ماهواره‌ی لندست سال‌های 1987، 2000 و 2013 برای استخراج نقشه‌های کاربری زمین استفاده شد. اعتبارسنجی مدل با مقایسه‌ی بین نقشه‌ی پیش‌بینی شده برای سال 2013 توسط مدل و نقشه‌ی کاربری اراضی در همان سال انجام شد بطوریکه مساحت کاربری­های مرتع و کشاورزی در سال 2013 حدود 21180.65 و 10273.53 هکتار بوده است که این مقدار مساحت توسط مدل به ترتیب حدود 21935.97 و 9631.62 هکتار محاسبه شده است که بیانگر دقت بالای مدل مورد استفاده برای پیش بینی تغییرات کاربری اراضی است. نتایج نشان داد که از سال 1987 تا 2000 حدود 12 درصد و از سال 2000 تا 2013 هم حدود 10 درصد از اراضی مرتعی به کشاورزی تبدیل شده است. پیش‌بینی انجام شده توسط مدل CA-Markov نشان می­دهد در صورت ادامه‌ی روند کنونی حدود 13 درصد دیگر از سطح مراتع در بین سال­های 2013 تا 2026 به زمین‌های کشاورزی تبدیل خواهند شد.
 

واژه‌های کلیدی: تغییرات کاربری اراضی، مدل‌سازی مکانی، آشکارسازی تغییرات، Ca-Markov، MAXLIKE
متن کامل [PDF 2039 kb]   (361 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1395/10/3 | پذیرش: 1399/11/21 | انتشار: 1401/9/10


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 22، شماره 79 - ( 9-1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها