:: دوره 19، شماره 67 - ( 9-1398 ) ::
جلد 19 شماره 67 صفحات 146-131 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی روند تغییرات تراز آب زیرزمینی و شاخص‌های خشکسالی GRI و SWI در دشت ساری – نکا
سید حسین روشان1 ، محمود حبیب نژاد روشن* 2، کاکا شاهدی2
1- دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
2- گروه آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
چکیده:   (3757 مشاهده)

کاهش تراز آب زیرزمینی در اثر برداشت بی­رویه از این منابع موجب فرونشست زمین در اغلب دشت­های کشورمان شده است. بررسی و مطالعه این کاهش تراز و روند تغییرات آن برای مدیریت بهینه منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از اثرات سوء برداشت بی­رویه لازم و ضروری می­باشد. در این تحقیق روند تغییرات شاخص­های منبع آب زیرزمینی(GRI) و سطح آب استاندراد شده(SWI)  به عنوان دو شاخص مهم در بررسی خشکسالی آب زیرزمینی مطالعه گردید. برای این منظور، داده­های 40 چاه پیزومتری واقع در دشت ساری – نکا با طول دوره آماری مشترک 31 ساله استفاده گردید. در این تحقیق، ابتدا شاخص­های GRI و SWI در مقیاس سالانه با استفاده از روابط موجود در محیط نرم افزارهای Excel 2016 و Minitab 17 محاسبه شدند و سپس با استفاده از روش ناپارامتری من – کندال و تخمن گر شیب سن در محیط نرم افزار Makesens روند تغییرات آنها بررسی گردید. نتایج نشان داد که هر دو شاخص خشکسالی در سطح اطمینان 99 درصد دارای روند نزولی بوده و با گذشت زمان شدت خشکسالی بر اساس این دو شاخص افزایش پیدا کرده است. بطوریکه شدیدترین خشکسالی هر دو شاخص در مقیاس سالانه مربوط به سال 1394 و بهترین ترسالی این دو شاخص مربوط به سال 1369 بوده که مهمترین دلیل افزایش شدت خشکسالی در سال 1394 افزایش تعداد چاه­های بهره­برداری و در نتیجه برداشت بی­رویه از منابع آب زیرزمینی جهت کشاورزی در دشت می­باشد.

واژه‌های کلیدی: شاخص GRI، شاخص SWI، آزمون من – کندال، دشت ساری - نکا
متن کامل [PDF 1139 kb]   (1589 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1396/2/20 | پذیرش: 1397/7/15 | انتشار: 1398/9/10


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 19، شماره 67 - ( 9-1398 ) برگشت به فهرست نسخه ها