:: دوره 19، شماره 67 - ( 9-1398 ) ::
جلد 19 شماره 67 صفحات 98-79 برگشت به فهرست نسخه ها
مدلسازی و پیش نگری تغییرات مکانی دمای فصلی ایران مبتنی بر مدل میان‌مقیاس منطقه‌ای REGCM4
سعید جهانبخش اصل1 ، معصومه تدینی2 ، مهدی اسدی* 3، عباسعلی داداشی رودباری4
1- عضو هیات علمی دانشگاه تبریز، تبریز.
2- عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان.
3- دکتری آب‌و‌هواشناسی کشاورزی دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران. (نویسنده مسئول).
4- دانشجوی دکتری آب‌و‌هواشناسی شهری دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
چکیده:   (3287 مشاهده)
انتشار گازهای گلخانه‌ای (GHGs) و انباشت مداوم آن­ها در جو به‌طور مستقیم بر دمای هوا تأثیر می‌گذارد و افزایش دمای هوا تهدید جدی برای آب‌وهوای کره زمین محسوب می­شود. هدف از این پژوهش مدلسازی مکانی دمای فصلی ایران می­باشد به این منظور از دو سری داده استفاده شد: 1- داده‌های دمای میانگین 115 ایستگاه سینوپتیک (2014-1980) و 2- داده‌های پایگاه EH5OM برای دوره 2015 تا 2050 به شکل دیدبانی‌های 3 ساعته (8 بار در روز) تحت سناریو A1B. برای ریزمقیاس نمایی داده‌های پایگاه EH5OM از مدل REGCM4 استفاده شد. سپس داده‌های ساعتی دمای هوا ریز پیمانه نمایی شده و با تفکیک مکانی 27/0 × 27/0 درجه قوسی با استفاده از روش زمین‌آمار کریجنیگ به ابعاد 15×15 کیلومتر تبدیل شدند که درنتیجه ماتریسی به ابعاد 7200×4 به دست آمد. صحت سنجی داده­های مدلسازی شده با استفاده از سه آماره (r2)، (MAE) و (RMSE) مورد ارزیابی قرار گرفت و صحت آن­ها با اطمینان بالایی تایید گردید. مدلسازی دمایی نشان داده است که دما در ایران در فصول تابستان و زمستان برای دوره 2015 تا 2050 تحت سناریو A1B به ترتیب با مقادیر 09/1 و 33/0 درجه سانتی­گراد افزایش خواهد یافت. خودهمبستگی دمایی با آماره Geary's C حاکی از ارتباط قوی واحدهای فضایی دما در ایران است. مرکز ثقل دمایی ایران تحت واداشت گرمایش جهانی در تمامی فصول موردمطالعه افزایشی بوده و همچنین تابع توزیع جهت‌دار مبین انحراف فضایی دمای فصلی ایران از حالت نرمال بود که منجر به آشکارسازی نقش ارتفاعات و جهت­گیری از یکسو و سامانه بزرگ‌مقیاس جوی از سوی دیگر در دمای ایران شده است.
واژه‌های کلیدی: دمای فصلی، مدل EH5OM، مدل REGCM4، مرکز ثقل دمایی، ایران.
متن کامل [PDF 1230 kb]   (721 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1396/7/3 | پذیرش: 1397/4/3 | انتشار: 1398/9/10


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 19، شماره 67 - ( 9-1398 ) برگشت به فهرست نسخه ها