شواهد ژئومورفولوژیکی تغییر اقلیم پلایای میقان در کواترنر
|
بهاره میرزاخانی1 ، عقیل مددی* 2، زهرابیگم حجازی زاده3 |
1- دانشآموخته دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی. 2- گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی. (نویسنده مسئول). 3- گروه جغرافیا، دانشگاه خوارزمی. |
|
چکیده: (3488 مشاهده) |
ماهیت بیشتر شکلها و فرایندهای بیرونی زمین تابع شرایط اقلیمی حاکم بر یک منطقه در طول زمان است. بنابراین با مطالعه ژئومورفولوژیکی پدیده های مختلف محیطی میتوان به بازسازی شرایط اقلیمی گذشته کمک شایانی نمود. تحقیق حاضر با هدف شناسایی شواهد ژئومورفولوژیک ناشی از تغییر اقلیم کواترنری در پلایای میقان به انجام رسیده است. بدین منظور ابتدا لایه های اطلاعاتی مورد نیاز تهیه و یا از تصاویر ماهواره ای IRS P6 منطقه استخراج گردیدند و نقشه ژئومورفولوژی حوضه میقان برمبنای آنها ترسیم شد. سپس محیط دیرینه پلایای میقان به کمک تحلیل چهار شاخص یخچالی، اقلیمی، انسانی و آزمایشگاهی برروی 11 نمونه رسوبی بازسازی گردید که نتایج حاصل از آن، بیانگر نقش فرآیندهای بادی و آبی در حمل رسوبات بود. همچنین ارتفاع 2400 متری مکان مناسبی برای تشکیل سیرکهای یخچالی برآورد شد. در مجموع، در خصوص شرایط اقلیمی حاکم بر پلایای میقان در دورههای مرطوب کواترنری میتوان ادعا نمود؛ بیشتر رسوبات عهد حاضر پلایا، متعلق به سنگهای آتشفشانی و شیلهای حاشیه حوضه می باشند. همچنین با توجه به جورشدگی ضعیف نمونه ها، امواج در اکثر دورهها فعالیت چندانی نداشته اند و رسوبات در محیط آرام مردابی تشکیل شدهاند. وجود کانی ایلیت در اکثر نمونه های رسوبی، نشان از ابعاد بسیار بزرگتر دریاچه در گذشته دارد و مقادیر کمتر هماتیت در برخی نمونه ها حاکی از خروج رسوبات از آب، تحول اقلیم به سمت شرایط گرم و خشک امروزی و فراهم شدن شرایط اکسیداسیون رسوبات، طی زمان است.
|
|
واژههای کلیدی: تغییر اقلیم، شواهد ژئومورفولوژیکی، پلایا، میقان، کواترنر |
|
متن کامل [PDF 1089 kb]
(1008 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1396/8/7 | پذیرش: 1397/6/22 | انتشار: 1398/9/10
|
|
|
|