1- گروه جغرافیا، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران. (نویسنده مسئول) 2- گروه جغرافیا، واحد ملکان، دانشگاه آزاد اسلامی، ملکان، ایران. 3- دانشآموخته دکتری برنامهریزی شهری دانشگاه آزاد مرند
چکیده: (3346 مشاهده)
با توجه به رشد جمعیت و افزایش مهاجرت به شهرها، توسعهی غیرقابل کنترل نواحی شهری، خلق سکونتگاههای جدید، کاهش سطح رفاه انسانی و بروز مشکلات فراوان شهری بویژه در کشورهای در حال توسعه، ضرورت توجه به تدوین الگوی بهینهی طرح های توسعهی شهری و تغییر آن از رویکرد ایستا و سنتی به رویکردی منعطف، مشارکتی و استراتژیک و راهبردی احساس میشود. از اینرو در این تحقیق به دنبال امکانسنجی طرحهای راهبردی – ساختاری در هدایت توسعهی شهری در کلانشهر تبریز میباشیم. روش تحقیق در مطالعهی حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی میباشد. جامعهی آماری تحقیق شامل مدیران، کارشناسان و نخبگان دانشگاهی آگاه بر مسائل و مشکلات شهری در کلان شهر تبریز میباشد که حجم نمونه بر اساس روش نمونهگیری گلوله برفی 200 نفر برآورد شده است. برای تجزیه و تحلیل دادههای این تحقیق از مدلهای استراتژیک SWOT، SOAR و روش معادلات ساختاری در نرمافزار Amos استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که مهمترین اصل در تحققپذیری طرحهای راهبردی – ساختاری در هدایت توسعهی کلانشهر تبریز نظام برنامهریزی و مدیریت شهری با امتیاز 93/0 بوده و در رتبهی بعدی نظام اقتصادی و سیاسی به ترتیب با ارزش 85/0 و 72/0 قرار دارند. همچنین در بین متغیرها واگذاری اختیارات و بخشی از وظایف تصمیمسازی و تصمیمگیری به سطوح پایین (محلی)؛ توجه به نقش مردم در نظام تهیه و تدوین و تصویب طرح؛ و توجه به بنیهی مالی – تجهیزاتی و تشکیلاتی شهرداریها به عنوان اهرمهای اجرایی طرح دارای بیشترین امتیاز میباشند که به ترتیب ارزش آنها 91/0، 85/0 و 82/0 بوده است.