1- گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان. (نویسنده مسئول). 2- دانشجوی دکتری جغرافیای طبیعی، گرایش ژئومورفولوژی، دانشگاه خوارزمی تهران. 3- دانشجوی دکتری گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان.
چکیده: (4700 مشاهده)
از دلایل عمده وقوع زمینلغزش، مدیریت نادرست زمین بهویژه در مناطق کوهستانی و درهها میباشد. در این تحقیق سعی بر آن شده که با بررسی عوامل مؤثر در وقوع زمینلغزش و همچنین مقایسه بخشهای شهرستان کوهدشت لرستان ازنظر حساسیت به زمینلغزش در قالب روش تصمیمگیری چند معیاره (ELECTRE-1)، مناطق دارای ریسک بالای خطر زمینلغزش مشخص گردد. کاربرد روشهای چند معیاره الکتره در رتبهبندی است. مدل (ELECTRE-1) ماتریس تصمیمی را ارزیابی میکند که شامل m گزینه و n شاخص است. در این تحقیق گزینهها، بخشهای شهرستان کوهدشت، و شاخصها عوامل مؤثر در وقوع زمینلغزش میباشند. پس از وزن دهی، مقایسه زوجی و محاسبه وزن نهایی عوامل، مشخص شد که عامل شیب با وزن 0.379 و سنگشناسی با وزن 0.248 نقش اصلی را در حساسیت منطقه مورد مطالعه دارند. همچنین منطقه ازلحاظ میزان آسیبپذیری در برابر زمینلغزش بررسی شد که بر طبق این ارزیابی بخشهای طرهان و رومشگان (با تعداد تسلط 2) بالاترین ریسک را برای وقوع زمینلغزش داشته و پسازآن به ترتیب بخشهای کوهنانی (با تعداد تسلط 1)، درب گنبد و مرکزی (بدون تعداد تسلط) قرار دارند. میانگین وزن عوامل با توجه به معیارهای هماهنگ، برای بخش های طرهان (0.427)، رومشگان (0.0412)، کوهنانی (0.359)، درب گنبد (0.0253) و کوهدشت (0.217) می باشد. ازجمله عواملی که سبب حساسیت بالای بخشهای طرهان و رومشگان گشته، درصد بالای شیب های حساس و مستعد (15 تا 45 درجه)، وضعیت سنگشناسی (با غلبه آهک لایه ای و مارن)، کاربری اراضی نامناسب و شبکه هیدرو گرافی را میتوان نام برد.
انتظاری نجف آبادی مژگان، داودی علی، غلامی مجید. بررسی وضعیت زمینلغزش شهرستان کوهدشت با استفاده از مدل تصمیمگیری چند معیاره (ELECTRE-1). فضای جغرافیایی. 1400; 21 (75) :39-53