:: دوره 21، شماره 74 - ( 5-1400 ) ::
جلد 21 شماره 74 صفحات 88-73 برگشت به فهرست نسخه ها
تحلیل رفتار دنباله توزیع و فراوانی رویدادهای فرین ایستگاه‌های منتخب غرب ایران
رضا افروشه1 ، علی اکبر رسولی* 2، داود مختاری3 ، طاهره جلالی4
1- گروه جغرافیا، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران. (نویسنده مسئول).
2- گروه جغرافیا، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز.
3- گروه جغرافیا، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، ایران.
4- گروه جغرافیا، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران.
چکیده:   (1811 مشاهده)
فعالیت‌های انسان جو زمین را در طی صدسال گذشته به‌طور قابل‌توجهی تغییر داده است. افزایش غلظت گازهای گلخانه‌ای منجر به گرمایش جهانی شده و درنتیجه سبب تغییر در نمایه‌های حدی اقلیمی می‌شود. بنابراین مطالعه مقادیر حدی در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های بخش کشاورزی و مدیریت منابع آب اهمیت بسیار دارد. در این تحقیق از مشاهدات روزانه بارش، دمای حداقل و حداکثر 4 ایستگاه سینوپتیک واقع در غرب ایران طی دوره آماری 2016-1960 استفاده شد و مدل‌سازی توزیع دما و بارش‌های فرین در منطقه، با استفاده از توزیع فرین تعمیم‌یافته (GEV) در دوره پایه (1990-1961) انجام گرفت. در مرحله بعد، تغییرات فراوانی و مقدار فرین­ها در دوره مشاهداتی اخیر (2016-1991) نسبت به دوره پایه مورد مقایسه قرار گرفت. در انتها مقادیر چندک متغیرها به ازای دوره‌های بازگشت مختلف تخمین زده شد. نتایج نشان داد که در دوره پایه توزیع سری زمانی بارش، همچنین فرین‌های سرد و گرم (به‌جز ایستگاه همدان) از نوع گامبل می‌باشد. در دوره اخیر توزیع دماهای فرین سرد به‌غیراز ایستگاه کرمانشاه همانند دوره پایه از نوع گامبل، اما توزیع دماهای حدی گرم در دوره اخیر نسبت به دوره پایه از نوع گامبل به ویبول تبدیل‌شده است. در ارتباط با بارش­های فرین در دوره 2016-1991، پارامتر شکل در همه ایستگاه­ها به سمت مثبت متمایل شده است، اما فواصل اطمینان 95% آن همانند دوره پایه همچنان صفر را در برمی‌گیرد لذا، توزیع آن همانند دوره پایه از نوع گامبل تبعیت می­کند. مقدار بارش‌‌های فرین در دوره اخیر نسبت به دوره پایه به‌استثنای ایستگاه خرم­آباد در دوره بازگشت‌های 5 و 10 سال در بقیه ایستگاه‌ها افزایش‌یافته است.
واژه‌های کلیدی: فرین‌های اقلیمی، توزیع مقادیر حدی تعمیم‌یافته، دوره بازگشت، غرب ایران
متن کامل [PDF 1180 kb]   (370 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1398/6/13 | پذیرش: 1398/8/1 | انتشار: 1400/5/10


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 21، شماره 74 - ( 5-1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها