:: دوره 21، شماره 76 - ( 10-1400 ) ::
جلد 21 شماره 76 صفحات 118-99 برگشت به فهرست نسخه ها
واکاوی وضعیت دمای زمستانه در زمان حاکمیت پرفشار سیبری در ایران زمین
فاطمه درگاهیان* 1، محمدرضا پودینه2 ، مهدی دوستکامیان3
1- بخش تحقیقات بیابان موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. (نوسنده مسئول).
2- گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه سیستان و بلوچستان، ایران.
3- دکتری اقلیم شناسی دانشگاه زنجان، ایران.
چکیده:   (1582 مشاهده)
هدف از این مطالعه واکاوی وضعیت دمای زمستانه ایران در زمان حاکمیت پرفشار سیبری در ایران‌زمین می­باشد. برای این منظور داده‌های دمای روزانه زمستانه 283 ایستگاه سینوپتیکی کشور برای طی دوره آماری 1341 تا 1390 از سازمان هواشناسی کشور استخراج گردیده است. سپس به‌منظور استخراج الگوی پرفشار سیبری داده‌های فشار تراز دریا در محدوه جغرافیایی 10- تا 100 درجه شرقی و 10 تا 70 درجه شمالی از پایگاه وابسته به سازمان ملی جو و اقیانوس‌شناسی ایالت متحده آمریکا استخراج گردیده است. سپس با اجرای تحلیل خوشه­ای بر روی داده های تراز دریا در فصل زمستان الگوی پرفشار سیبری شناسایی شده است. ‌‌به‌منظور ارزیابی و اعتبارسنجی شناسایی الگوی پرفشار سیبری از شاخص اعتبارسنجی دیویس-بولدین (DBI)، شاخص سیلهوته (SIتحلیل تابع تشخیصی(DFA)، تحلیل کامینز (k-M) بهره گرفته‌شده است. نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر این است که توزیع مکانی میانگین دمای روزانه به‌شدت تحت تأثیر سامانه پرفشار سیبری قرار دارد به‌طوری‌که در زمان سیطره این سامانه بر اقلیم ایران، در اکثر نقاط ایران دما به‌شدت کاهش‌یافته است که دراین‌بین سهم ماه دی بیشتر می­باشد.‌‌‌  این سامانه با جهت شرقی-غربی بیشتر از سمت شمال شرق و غرب دریای خزر به ایران وارد شده و سبب ریزش هوای سرد بر اقلیم ایران می­گردد به‌طوری‌که علاوه بر اینکه ضخامت جو به‌شدت کاسته شده فرارفت هوای سرد تقریباً بر سراسر اقلیم ایران حاکم شده است که در این میان در امتداد کوه‌های زاگرس و ارتفاعات شمال غرب این تغییرات مکانی دما بیشتر به چشم می­خورد.
واژه‌های کلیدی: پرفشار سیبری، شاخص دیویس-بولدین (DBI)، شاخص سیلهوته (SI) ضخامت جو، فرارفت دما
متن کامل [PDF 1952 kb]   (275 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1399/1/22 | پذیرش: 1400/3/10 | انتشار: 1400/10/10


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 21، شماره 76 - ( 10-1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها