|
روند تغییرات و توزیع فضایی روزهای سرد فرین شمال غرب ایران
|
رقیه جعفری1   ، کریم امینی نیا* 2، علی پناهی3 |
1- دانشجوی دکتری رشته آب و هواشناسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران.
2- گروه جغرافیا، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران. (نویسنده مسئول).
3- گروه جغرافیا، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران |
|
|
چکیده: (1594 مشاهده) |
در سالهای اخیر، پدیده های حدی دما (امواج سرمایی و گرمایی) از مباحث داغ میباشند و جامعه علمی را بر آن داشته که تحقیقات گسترده ای جهت بررسی و کشف روند، فراوانی، شدت و گستره وقوع این پدیده ها انجام دهند. در این تحقیق نیز، هدف شناسایی روند و تحلیل فضایی فراوانی وحداکثر روزهای سرد فرین در شمال غرب ایران است. بدین منظور از داده های حداقل دمای روزانه 21 ایستگاه همدید کشور در بازه زمانی 2017-1986 برای ماههای ژانویه، فوریه، مارس، آوریل، نوامبر و دسامبر استفاده شد. با استفاده از ضریب شاخص استاندارد روزهای سرد با شدت پایینتر از 2/1- به عنوان روزهای سرد فرین برای هر ایستگاه به صورت ماهانه استخراج شده و برای شناسایی رفتار روزهای سرد فرین از آزمون من کندال و تحلیل فضایی با استفاده از شاخص انسلین موران محلی I و آماره لکه داغ  استفاده گردید. نتایج نشان داد که وجود روند کاهشی روزهای سرد فرین در اکثر ماهها (بجز در یکی دو ایستگاه) فاقد معنیداری آماری میباشند و تنها در ماه مارس روند کاهشی معنیداری در حدود 50 درصد از ایستگاهها رخ داده است. تحلیل فضایی روند ماه مارس نشان داد که روند کاهشی معنیدار در شمال غرب و جنوب شرق منطقه تشکیل خوشه و لکه سرد داده است. همچنین نتایج حاصل از شاخصهای تحلیل فضایی در شمال غرب کشور بیانگر این است که فراوانی و حداکثر تعداد رخداد روزهای سرد فرین در منطقه در ماههای مورد مطالعه، تشکیل الگوی خوشهای بالا (خودهمبستگی مثبت) و پایین (خودهمبستگی منفی) دادهاند و بیش از 50 درصد از وسعت پهنه مورد مطالعه نیز فاقد الگوی فضایی هستند. الگوهای خوشهای تشکیل شده در ماههای مختلف سال، در مکانهای متفاوتی شکل گرفته و آرایش فضایی الگوهای خودهمبستگی و لکههای داغ در ماههای مورد مطالعه، مشابه نیستند. همچنین نتایج حاصل بر اساس شاخص محل تشکیل خوشهها را در شاخص موارن محلی I تایید میکند. |
|
| واژه‌های کلیدی: روزهای سرد فرین، توزیع فضایی، روند، فراوانی، شمال غرب کشور. |
|
|
متن کامل [PDF 2185 kb]
(420 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1399/4/5 | پذیرش: 1399/8/11 | انتشار: 1400/12/17
|
|
|
|
|
|
