:: دوره 22، شماره 78 - ( 5-1401 ) ::
جلد 22 شماره 78 صفحات 146-117 برگشت به فهرست نسخه ها
تحلیل فضایی روابط میان مؤلفه‌های اکولوژی و اقتصاد پایدار شهری (نمونه موردی: محله نه دره مشهد)
تکتم حنایی* 1، پریناز صادق اقبالی2 ، مریم دانشور3
1- گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران. (نویسنده مسئول).
2- دانشجو کارشناسی ارشد طراحی شهری، گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
3- گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
چکیده:   (1321 مشاهده)
شهر به اکولوژی برای بقا و به اقتصاد برای رشد پایدار نیاز دارد که در فرم شهر به‌عنوان ارتباطی مؤثر میان مؤلفه‌های اکولوژیک و اقتصاد پایدار نمود پیدا می‌کند. از طرفی توسعه کالبدی بی‌رویه، ظرفیت‌های اکولوژیک و توانایی اکوسیستم‌های طبیعی را محدود ساخته و فعالیت‌های نامتعادل اقتصادی موجب برهم زدن تعادل زیستی در کلیه ابعاد زندگی انسانی و در فرم شهر شده است. بدین منظور محله نه دره مشهد به دلیل داشتن زمینه اکولوژیکی ارتفاعات جنوب جهت توسعه گردشگری، همراه با خطر تخریب اکولوژیک منطقه به دلیل مورفولوژی ناکارآمد و گروه‌های ناهنجار اجتماعی و فرصت‌های اقتصادی آن مورد انتخاب قرار گرفته است، تا بتوان با تحلیل فضایی روابط مؤلفه‌های تأثیرگذار در این محله، به راهکاری عملی جهت حل مشکل رسید. در این راستا پرسش‌نامه‌ای متشکل از شاخصه‌ها و مؤلفه‌هایی که روایی و پایایی آن در محله مورد سنجش قرار گرفت تدوین، و بین 378 نفر از ساکنین نه دره، توزیع شد و با استفاده از ابزارهای تحلیلی نرم‌افزار لیزرل 8/8 و SPSS22 ، و با تکنیک معادلات ساختاری روابط مؤلفه‌ها و تأثیرات آن در محله مشخص شد و همچنین با استفاده از ابزارSpatioal Analysis  نرم‌افزار GIS، در راستای هدف کلان، تحلیل فضایی بر اساس روابط مؤلفه‌های پژوهش انجام گردید. در نهایت طبق یافته‌های تحقیق می‌توان گفت، شاخصه‌های مرتبط با بهبود وضعیت مسکن افراد در بستر اکولوژیکی محله تأثیر به سزایی بر ارتقاء پایداری آن داشته و هسته اولیه شکل‌دهنده محله نه دره بنا بر هم‌پوشانی نقشه‌های تعیین‌کننده وضعیت مؤلفه‌ها در بافت، در پایین‌ترین میزان به لحاظ برخورداری از شاخص‌ها قرار دارد. در نتیجه، مهم‌ترین راهبرد غیرتهاجمی در محله نه دره را می‌توان ارتقاء پایداری اقتصادی در بستر اکولوژیک در راستای بهبود مسکن، در نظر گرفت. این راهبرد را که راهکارهای عملی آن بر اساس نتایج آماری استنباطی حاصل از معیارها به‌دست‌آمده است را می‌توان عنوان نقطه عطفی در جهت حل مشکلات بافت کالبدی نه دره برشمرد.
واژه‌های کلیدی: اقتصاد پایدار، اکولوژی شهری، بافت ناکارآمد، ریخت‌شناسی، مکان‌یابی
متن کامل [PDF 2160 kb]   (289 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1399/4/11 | پذیرش: 1401/6/6 | انتشار: 1401/3/10


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 22، شماره 78 - ( 5-1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها