1- دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران. 2- گروه علوم انسانی-اجتماعی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. (نویسنده مسئول). 3- گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده هنرومعماری، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران. 4- گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری وروستایی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی.
چکیده: (2368 مشاهده)
هدف این پژوهش ارزیابی میزان تناسب توسعه کلانشهر تبریز برا اساس اصول زیستپذیری شهری است. پژوهش حاضر در زمره تحقیقات کاربردی است که با روش تحلیلی ـ موردی و رویکرد کمی انجام گرفته است. با توجه به ماهیت دادهها و عدم امکان کنترل رفتار متغیرهای مؤثر در مـسئله نیز از نـوع غیرتجربـی است. در ابتدا با استفاده از استانداردهای موجود، مقادیر مطلوب و ایدهآل هر کدام از شاخصهای عملیاتی تدوین و مقادیر هر شاخص در هر کدام از مناطق 10گانه استخراج شدند. جهت جمعآوری دادهها از روشهای اسنادی ـ کتابخانهای شامل منابع تفصیلی سرشماری نفوس و مسکن و آمارنامه کلانشهر تبریز (1396 ـ 1395)، طرح جامع (1395) و تفصیلی (1391) شهر تبریز و همچنین توزیع پرسشنامه و مشاهدات میدانی استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمونهای تی تک نمونهای، تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA)، همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی چندگانه و آزمون تعقیبی شفه در نرمافزار SPSS استفاده شده است. به منظور مدلیابی معادلات ساختاری زیستپذیری با استفاده از معادلات ساختاری در نرمافزار Amos مهمترین متغیرهای اثرگذار توسعه (اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، نهادی و زیستمحیطی) در ارزیابی زیستپذیری کلانشهر تبریز بررسی شد. نتایج پژوهش حاکی از ارزیابی ضعیف گویههای مذکور است به طوریکه تعداد کمی در وضعیت پایدار قرار میگیرد و در بقیه موارد شامل شاخصهای کالبدی، اقتصادی و زیستمحیطی در وضعیت ناپایدار قرار دارند. نتایج این پژوهش همچنین نشان میدهد توسعه کلانشهر تبریز دردهههای اخیر متناسب با اصول زیستپذیری نبوده و سهم مناطق از نظر برخورداری از شاخصهای زیستپذیری و پایداری یکسان نمیباشد.