1- دانشگاه پیام نور 2- دانشگاه سیستان و بلوچستان- زاهدان 3- دانشگاه شهید بهشتی تهران
چکیده: (3444 مشاهده)
در طول زمان، الگوهای پوشش زمین و بهتبع آن کاربری اراضی دچار تغییر و دگرگونی اساسی مـیشوند اصولاً برای استفاده بهینه از قابـلیت‌های منابع طبیعی، کسب اطـلاعات دقیق از پتانسیلهای کاربری اراضی امری ضروری است. منطقه کجور به‌موجب مصوبه شورای عالی محیط‌زیست در سال 1346 به‌عنوان یکی از مناطق ارزشمند کشور ازنظر تنوع ژنی و گونهای در فهرست شبکه مناطق حفاظت‌شده جهان به ثبت رسیده است. لذا به منظور حفاظت از این منطقه، نه تنها شناخت مناسب از عوامل انسانی، بلکه نقش عوامل طبیعی از جمله پوشش گیاهی بسیار با اهمیت می باشد. در تحقیق حاضر از تصاویر ماهواره لندست در 7 دوره زمانی استفاده شد. بهمنظور بررسی و تحلیل تغییرات پوشش گیاهی در منطقه مورد مطالعه از شاخصهای پوشش گیاهی EVI,DVI و NDVI بهره گرفته شد. در مطالعه حاضر، بر اساس اهداف مدلسازی، بررسی تغییرات پوشش جنگل در محدوده‌ی مورد مطالعه با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست(4،5 و 8) برای سال‌های 1364، 1369، 1374، 1379، 1389، 1394 و 1396 انجام گردید.تصاویر رنگی کاذب سنجنده OLI مورد استفاده به باند پانکروماتیک با 20 نقطه کنترل زمینی و با رعایت RMSe مناسب (28/0) زمین مرجع شد سپس تصاویر سنجنده‌های MSS و TM به روش تصویر به تصویر با RMSe کمتر از 5/0 زمین مرجع شدند. در همین راستا اجرای مدل سازی پتانسیل انتقال با الگوریتم رویه یادگیری بر مبنای پرسپترون چند لایه و پیشبینی تغییرات برای بهترین مدل با استفاده از زنجیره مارکف انجام شد.نتایج حاصل از بررسی شاخص های پوشش گیاهی بیانگر بهبود وضعیت پوشش در بازه مورد بررسی بودند.نتایج نشانداد که مقدار سطح جنگلهای متراکم و نیمه متراکم در مناطق با شیب زیاد تا سال 1426 کاهش بیشتری مییابد.بررسی کاربری اراضی نیز گویای این مطلب بود که با روند فعلی از مساحت اراضی فاقد پوشش کاسته شده و به مساحت طبقه پوشش مرتع و پوشش جنگل افزوده خواهد شد. با استفاده از نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان روند تغییرات طولانی مدت تخریب اراضی را در واحد پیکسل با دقت و سرعت بالا برای نقاط مختلف پایش کرد و برنامه‌ها و سیاست‌های لازم برای مقابله با این پدیده را اعمال نمود.بررسی تغییرات کلاس‌های مختلف در بازه زمانی 1396-1364 نشان داد که کلاس‌های مرتعی و جنگلی به‌ترتیب 26/11و 96/17 درصد افزایش داشتند.
