:: دوره 23، شماره 81 - ( 1-1402 ) ::
جلد 23 شماره 81 صفحات 164-141 برگشت به فهرست نسخه ها
تحلیل اهمیت ژئومیتوسایت‌ها به عنوان میراث‌های زمین‌شناختی در توسعه گردشگری (مورد مطالعه: استان کرمان)
محمد شریفی پیچون*1، مهدیه قادری2
1- گروه جغرافیا، پردیس علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران.
2- دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
چکیده:   (994 مشاهده)
ژئومیتوسایت یا سایت افسانه­ای زمین مکانی است که پدیده­های نادر، شگفت­انگیز و منحصربه­فرد زمین­شناختی و ژئومورفولوژیکی واقع در آن استقرارگاه و کانون ثقل ارزشهای فرهنگی-تاریخی و هویت بخش مردمان محلی و بعضا منطقه­ای بوده و اغلب به نیروهای ماورائی نسبت داده می­شود. این سایت­ها بخشی از ارزشهای اجتماعی آن مناطق را در گذشته شکل­ داده ­است و می­تواند به مثابه میراث­های ارزشمند زمین­شناختی به شمار رود. از این نظر تاریخ، فرهنگ، روابط اجتماعی، فولکلور و حتی ویژگیهای محیط دیرینه جغرافیایی را می­توان از دل همین سایت­ها ادراک نمود. بدین سخن، این مکانها نه تنها از منظر زمین­شناختی، بلکه از نظر فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و محیط­های دیرینه­زیستی حایز اهمیت بوده و در سالهای اخیر به عنوان میراث­های زمین­شناختی در سطح جهان مورد توجه قرار گرفته­اند. هر کدام از این موارد به تنهایی می­تواند برای جذب گردشگر و توسعه گردشگری سایت­های زمین­افسانه نقش مهمی ایفا نماید. هدف این پژوهش، بررسی ژئومیتوسایت­های استان کرمان در جنوب شرق ایران به عنوان میراث­های ارزشمند زمین­شناسی است، جایی که از نظر داشتن این سایت­ها از مناطق بسیار برخوردار ایران قلمداد می­شود. برای شناسایی این مکانها از مطالعات کتابخانه­ای و میدانی (روایت­های فولکلور) استفاده شده و برای تحلیل مکانها و عارضه­ها نیز از روش مشاهدات میدانی و تحلیل نقشه­های زمین­شناسی و توپوگرافی استفاده شده است. بدین روی، مهمترین سایت­های افسانه­ای زمین در استان کرمان شامل شهر افسانه­ای لوت، دودکش­های جن، ژئوسایت سکونت­گاه صخره­ای میمند، کوه شیوشگان، کوه مارکشه و غار ایوب مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. افسانه­ یا افسانه­های مربوط به هر یک از آنها مطرح و تحلیل زمین­شناختی و ژئومورفولوژیکی آنها نیز بیان گردید. نتایج نشان داد که اغلب ژئومیتوسایت­های کرمان بر اثر فرایندها و رخدادهای اقلیمی، ژئومورفولوژیکی و زمین­شناختی کواترنر ایجاد شده­ و احتمالا در کواترنر پسین و آغاز هولوسن به صورت مراکز جمعیتی درآمده­اند. همچنین از نظر باستان­شناسی، اسطوره­شناسی، جامعه­شناختی و تاریخی و مهمتر از آنها به مثابه میراث­های زمین شناختی ارزشمند بشری اهمیت داشته و می­تواند به عنوان سایت­های گردشگری مهم ملاحظه شده و مورد توجه و حفاظت بیشتری قرار بگیرند.
 
واژه‌های کلیدی: ژئومیتوسایت، ژئومیتولوژی، میراث‌زمین‌شناسی، کرمان، گردشگری
متن کامل [PDF 2023 kb]   (251 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/1/20 | پذیرش: 1401/5/30 | انتشار: 1402/3/26


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 23، شماره 81 - ( 1-1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها