|
پهنه‌بندی خطر وقوع سیلاب در رودخانه بالیخلی‌چای با دوره بازگشت‌های مختلف با استفاده از مدل هیدرولیکی HEC-RAS
|
موسی عابدینی*   1، بهروز نظافت2 ، امیر حسام پاسبان2 |
1- پژوهشکده مدیریت آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
2- دانشگاه محقق اردبیلی |
|
|
چکیده: (135 مشاهده) |
هدف از تحقیق حاضر پهنه‌بندی وقوع سیلاب در رودخانه بالیخلی‌چای با دوره بازگشت‌های مختلف در استان اردبیل می‌باشد. بدین منظور جهت پهنه‌بندی مخاطره سیلاب از مدل هیدرولیکی HEC-RAS استفاده گردید و از طریق الحاقی HEC-GEORAS پردازش داده‌های ژئومتری انجام شد. سپس با استفاده از نرم‌افزار Hyfran دوره بازگشت‌های مختلف سیلاب استخراج گردید. داده‌های اصلی موردنیاز برای این پژوهش شامل: نقشه‌های توپوگرافی 1:2000 رودخانه بالیخلی‌چای، داده‌های هیدرومتری و شرایط مرزی رودخانه می‌باشد که از سازمان آب منطقه‌ای استان اردبیل تهیه گردید. بر اساس تجزیه تحلیل‌های انجام گرفته نتایج حاصل از پهنه‌بندی سیلاب با دوره بازگشت‌های مختلف مشخص شد. پهنه‌بندی سیلاب با دوره بازگشت دو سال حدود 101 هکتار از اراضی اطراف رودخانه به زیر آب خواهد رفت و خسارت جانی و مالی آن‌چنانی ندارد. پهنه بندی سیلاب با دوره بازگشت 10 سال با مساحت 131 هکتار و عرض پهنه سیل گیر 399 متر می‌باشد. پهنه‌بندی سیلاب با دوره بازگشت 50 سال با مساحت 5/145 هکتار و عرض پهنه سیل‌گیر حدود 549 متر خواهد رسید که می‌تواند خسارات‌های مالی و جانی در برداشته باشد. در نهایت پهنه‌بندی سیلاب با دوره بازگشت 200 سال با مساحت 5/153 هکتار و عرض پهنه 591 متر خواهد رسید که برای مناطق شهری و روستای اطراف رودخانه بالیخلی‌چای خسارت‌های بسیار زیادی را ایجاد خواهد کرد. بنابراین نتیجه‌گیری می‌شود براساس پهنه‌بندی سیلاب با دوره بازگشت 50 و 200 سال برای جوامع بشری مخاطره‌آمیز خواهد بود. درنهایت در راستای کاهش خسارات جانی و مالی براساس پهنه‌بندی سیلاب رودخانه بالیخلی‌چای اقداماتی از قبیل: تجاوز نکردن به حریم رودخانه، جلوگیری از تغییر کاربری اراضی به کاربری مسکونی و زهکشی مناسب آب رودخانه براساس پهنه سیلابی پیشنهاد می‌گردد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: پهنه‌بندی سیلاب، بالیخلی چای، دوره بازگشت، دشت سیلابی، مدل HEC-RAS. |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1401/7/12 | پذیرش: 1402/4/12
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
(2).jpg)
