:: دوره 24، شماره 85 - ( 1-1403 ) ::
جلد 24 شماره 85 صفحات 71-47 برگشت به فهرست نسخه ها
تحلیل آماری مکانی سهم و توزیع بارش ناشی از رودخانه‌های جوی در ایران طی دوره سرد
علیرضا شکیبا* 1، ندا اسفندیاری1
1- دانشگاه شهیدبهشتی
چکیده:   (823 مشاهده)
رودخانه‌های جوی به‌عنوان مسیرهای یکپارچه و متمرکز از رطوبت می‌توانند تأثیر متفاوتی بر بارش مناطق مختلف کشور بگذارند. این پژوهش باهدف کمی سازی پراکندگی مکانی رودخانه‌های جوی مرتبط با ۱۴۷ ایستگاه همدیدی ایران به همراه سهم بارش مرتبط با آن‌ها و نحوه ارتباطشان با مجموع بارش ماهانه برای 6 ماه سرد سال طی بازه ۲۵ ساله (۱۹۹۵-۲۰۲۰) انجام‌شده است. در این راستا رودخانه‌های جوی بر اساس موقعیت جغرافیایی هر ایستگاه و مشخصات بارشی آن شناسایی و سپس جهت تعیین سهم بارشی و نحوه توزیع مکانی آن‌ها از تحلیل‌های آماری استفاده شد. نتایج نشان داد ازنظر زمانی به‌طور متوسط در کل کشور 8 درصد از تمام زمان‌های موردمطالعه همراه با رودخانه‌های جوی است. به‌طور میانگین حدود 51 درصد رخدادهای شناسایی‌شده منجر به بارش شده‌اند. ازنظر مکانی در اغلب ایستگاه‌های دامنه‌های غربی زاگرس و برخی ایستگاه‌های ساحلی جنوب تمام این رخدادها بارشی بوده‌اند. درمجموع این پدیده بین 6 تا 69 درصد مجموع بارش‌های کشور را طی 6 ماهه سرد تأمین کرده است. حداکثر آن متعلق به نواحی جنوبی کشور بوده و با افزایش عرض جغرافیایی این سهم کاهش‌یافته است. علاوه بر این، افزایش بارش حاصل از رودخانه‌های جوی به‌طور متوسط موجب افزایش مجموع بارش ماهانه در 84 درصد ایستگاه‌های موردمطالعه شده است. همچنین بارش متأثر از پدیده در زمان‌های مختلف دارای نابرابری مکانی است.


 
واژه‌های کلیدی: رودخانه جوی، بارش دوره سرد، توزیع مکانی، تحلیل آماری، ایران
متن کامل [PDF 1582 kb]   (222 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1402/1/20 | پذیرش: 1402/9/23 | انتشار: 1403/4/30


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 24، شماره 85 - ( 1-1403 ) برگشت به فهرست نسخه ها