معصومه صوفی، بهلول علیچانی، رضا برنا، فریده اسدیان،
دوره ۲۱، شماره ۷۵ - ( ۷-۱۴۰۰ )
چکیده
یکی از مهم ترین و محسوس ترین اثراتی که سدها بر طبیعت می گذارند تغییر در نوع کاربری زمین های اطراف آن می باشد. ایجاد مخزن سد تبدیل اراضی مرتعی به زمین های کشاورزی و کارخانجات صنعتی و تبدیل کشت های دیم به کشت آبی از جمله این تغییرات است. هدف اصلی این تحقیق پیش بینی تغییرات احتمالی کاربری اراضی بر اساس داده های هیدروکلیماتولوژی و سنجش از دور در حوضه دریاچه ارومیه میباشد. بهمنظور بررسی کارایی الگوریتم طبقهبندی برای تهیه نقشه کاربری اراضی حوضه آبریز دریاچه ارومیه، دو تصویر ماهوارهای Landsat با اختلاف زمانی ۱۵ سال در بازه زمانی ماهانه یکسان انتخاب شدند. همچنین تصاویر مربوط به ماهواره Landsat سنجندههای ETM+ (لندست ۷) و OLI (لندست ۸) مورد استفاده قرار گرفته است. طبق نقشه پیشبینی شده کاربری اراضی طی ۲۰ سال آینده، درصد افزایش مساحت مرتعهای با پوشش ضعیف ۱۹، اراضی شورهزار ۴۲ و اراضی بایر یا بدون پوشش ۱۷ است. از طرفی درصد کاهش گستره اراضی باغی ۱۶، اراضی کشاورزی ۱۱، مناطق مسکونی روستایی ۱۱/۱، مرتع با پوشش متراکم ۵، مرتع با پوشش متوسط ۳ و پهنه آبی ۲۴ خواهد بود. این پیشبینی تغییرات کاربری اراضی تا سال ۱۴۱۷ نشان میدهد که شدت کاهش مساحت برای پهنههای آبی و شدت افزایش برای اراضی شورهزار بسیار زیاد خواهد بود. بر مبنای نقشه پیشبینی کاربری اراضی حوضه آبریز دریاچه ارومیه برای سال ۱۴۱۷، مساحت اراضی بایر، مرتع با پوشش کم و شورهزار از سال ۱۳۹۷ تا سال ۱۴۱۷ بهترتیب به ۱۶۶۸، ۷۲۵۷ و ۴۴۹۷ کیلومتر مربع افزایش خواهد یافت. در طرف مقابل، مساحت کاربریهای کشاورزی، مرتع با پوشش متراکم، مرتع متوسط، باغ، مسکونی و پهنههای آبی (دریاچه) طی این بازه زمانی ۲۰ ساله بهترتیب تا ۱۸۳۵۶، ۶۶۲۲، ۵۵۷۸، ۲۹۷۴، ۵۳۵ و ۲۹۱۱ کیلومتر مربع کاهش پیدا میکنند.