علیرضا حبیبی، حمیدرضا پیروان،
دوره ۱۹، شماره ۶۶ - ( ۶-۱۳۹۸ )
چکیده
فرسایش یکی از مخاطرات محیطی بوده که همواره جوامع انسانی را تحت تاثیر قرارداده است.رسوب به عنوان محصول فرسایش دارای اهمیت ویژه ای می باشد. هدف از این تحقیق شناسایی پارامترهای موثر و ارایه مدل رگرسیونی بمنظور برآورد میزان رسوب با استفاده از دستگاه شبیه ساز باران است. منطقه تحقیق در شمال گرمسار واقع شده است. در تحقیق اولیه میدانی در حوضه حبله رود سازندهای مارنی به همراه اشکال فرسایشی سطحی، شیاری و خندقی مشاهده گردید. روش کار براساس استفاده از دستگاه شبیه ساز باران کامفورست و اندازه گیری میزان رسوب و تحلیل آماری می باشد. پتانسیل مقدار رسوب ویژه به صورت نقشه در محیط ARCGIS۱۰,۲ آماده گردیده است. پارامترهای مورفومتری ومحیطی برای هر زیرحوضه جداگانه محاسبه شده است. پارامترهای وابسته و مستقل در نرم افزار SPSS۲۰ باروش رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان داد که از بین ۱۵ پارامتر مستقل بیشترین ارتباط را پارامترهای شیب ، محیط حوضه، پوشش گیاهی و فرسایش پذیری سازندها داشته است. به عبارتی ۸۵ درصد از رسوب حوضه با این پارامترها قابل پیش بینی است. مدل رگرسیونی بین ۴ پارامتر برای حوضه حبله رود ارائه شده است. با توجه به اینکه شبیه ساز باران حاصل از تک واقع بارش بوده (۴,۸۰۸ برابر کمتر از واقعیت)، به خوبی توانسته، اهمیت پارامتر های شیب و پوشش گیاهی را در افزایش و کاهش میزان رسوبدهی در حوضه نشان بدهد.
شمس اله عسگری، حمیدرضا پیروان، صمد شادفر، نادر شوهانی،
دوره ۲۲، شماره ۷۷ - ( ۳-۱۴۰۱ )
چکیده
مارنها بخش سست سازندهای زمین شناسی را تشکیل می دهند که بشدت فرسایش پذیر می باشند. اقدام پایدار در تثبیت خاک، عملیات بیولوژیکی است. پوشش متراکم گونههای مرتعی در برخی مناطق مارنی سبب پایداری خاک در این مناطق شده است. به نظر میرسد که برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مارنها در ایجاد چنین پوششی در مناطق تحت پوشش سازندهای مارنی نقش دارند. این تحقیق با هدف بررسی دقیق و سیستماتیک گونههای گیاهی و تعیین نیاز رویشگاهی و نیز نقش حفاظتی آنها درسه منطقه شرقی، جنوبی و غربی در شهرستان ایلام به مرحله اجرا درآمد. بدین منظور ۳۰ نمونه نهشته مارنی از سه محدوده برداشت شد و بر روی آنها آزمایشات فیزیکی و شیمیایی انجام شد. بررسیهای گیاهشناسی نیز با استفاده از بازدیدهای مکرر صحرایی و پلاتاندازی در ۱۸۰ نقطه انجام و نمونههای گیاهی پس از انتقال به موزه گیاهی، شناسایی شدند. نتایج نشان داد، با توجه به چینهشناسی سازندهای مارنی گورپی، پابده، گچساران و آغاجاری، رسوبات این سه منطقه از نظر میزان شوری (EC)، جرم مخصوص ظاهری (BD)، سدیم (Na+) و درصد اشباع خاک (SP)و برخی پارامترهای فیزیکی از جمله ذرات شن، ماسه و سیلت دارای اختلافات معنیداری میباشند که R۲ تاثیر معنی دار خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک بر نوع پوشش گیاهی را نشان داده است. این تفاوتها میتواند به عنوان یکی از عوامل مؤثر در تنوع و اختلاف پوشش گیاهی رویشیافته در سه عرصه باشد. در این تحقیق نیاز رویشگاهی گونه های گیاهی سازگار با نوع مارن و نقش حفاظت خاک هر یک از آنها در مناطق شرقی، غربی و جنوبی محدوده شهرستان ایلام معرفی شده است.