هادی سعیدی، یوسف قنبری، احمد تقدیسی، حمید برقی، دوره ۲۱، شماره ۷۵ - ( ۷-۱۴۰۰ )
چکیده
بازارچههای مرزی موضوع مورد مطالعه پژوهشهای فراوانی بوده است، این تحقیق در پی توصیف و تبیین اثرات اقتصادی، کالبدی، اجتماعی، فرهنگی و بهداشتی مبادلات مرزی قبل و بعد از احداث بازارچههای موقت مرزی در محدوده مورد مطالعه است. هدف از این پژوهش توصیف و تبیین اثرات اقتصادی، اجتماعی،کالبدی، فرهنگی و بهداشتی بازارچههای موقت مرزی و نقش این پدیده در بهبود زیستپذیری سکونتگاههای روستایی شهرستانهای مرزی استان کردستان است. در پژوهش حاضر از لحاظ روش تحقیق؛ از هر دو روش کمی و کیفی( استراتژی قیاس و پسکاوی)، نظریههای زیستپذیری و تنوع معیشتی، برای گردآوری دادهها از دو شیوهی کتابخانهایی و پیمایش (تهیه و توزیع ۳۹۰ پرسشنامه ویژه سرپرست خانوار و ۹۰ پرسشنامه ویژه معتمدین روستاها(و برای تجزیه وتحلیل داده های کمی و کیفی ازنرم افزار SPSS و آزمونهای آماری ویلکاکسون، ANOVA و رگرسیون استفاده شده است. نتایج تحقیق گویای گویای این است که بازارچههای موقت مرزی سبب تحولات مثبتی در شاخصهای مرتبط با ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، فرهنگی و بهداشتی سکونتگاههای مرزی منطقه بویژه افزایش درآمد، تثبیت جمعیت، افزایش امنیت مرزی، بهبود مشارکت،بهبود بهداشت محیط، افزایش نوسازی و تا حدودی مقاوم سازی مسکن روستایی شده است و به عنوان یکی از فعالیتهای اصلی ساکنین سکونتگاههای مرزی نقش موثری در تنوع معیشتی، کاهش ناپایداری سکونتگاههای روستایی و بهبود زیستپذیری نواحی مرزی استان کردستان داشته است.