قاسم عزیزی، حسین محمدی، ایمان روستا، محمود داودی،
دوره ۱۲، شماره ۳۹ - ( ۷-۱۳۹۱ )
چکیده
شاخص سوزباد جهت بیان ارتباط عدم راحتی انسان در اثر تأثیر مشترک باد و دمای هوا ارائه شده است. قسمتهایی از ایران، همانند شمال غرب کشور، هر از گاهی تحت تأثیر پدیده یخبندانها و دماهای خیلی پایین، به همراه بادهای شدید قرار میگیرند که این عوامل میتواند تأثیرهای سوئی بر سلامت انسان و موجودات زنده داشته باشد. بنابراین هدف از این مطالعه، محاسبه شاخص سرمازایی باد، به عنوان یکی از شاخصهای مهم راحتی بدن و شناخت و ارائه الگوهای همدیدی مربوط به این شاخص برای شمال غرب ایران میباشد. برای انجام این پژوهش دادههای اقلیمی ماههای دسامبر، ژانویه و فوریه مربوط به دوره آماری ۲۶ ساله (۱۹۸۰ تا ۲۰۰۵ میلادی) برای ایستگاههای سینوپتیک شمال غرب کشور استخراج گردید و دادههای فشار، دما، مؤلفههای باد (U&V) در ترازهای متفاوت نیز به صورت ساعتی از پایگاهNCEP/NCAR برای روزهای نماینده دارای بیشینه شاخص سوزباد استخراج گردیدهاند. نقشههای ترکیبی فرارفت دما، فشار هوا، جهت و سرعت باد در تراز میانی جو و در سطوح پایینتر،۸۵۰ هکتوپاسکال و سطح زمین با بکارگیری نرم افزار گرادس تولید شدند. برای محاسبه ضریب شاخص سوزباد نیز از رابطه ابداع شده توسط پاول و سایپل استفاده گردیده است. نتایج نشان میدهد که سوزباد تحت دو الگوی ناوه عمیق و بندالی اتفاق افتاده است. فرارفت هوای سرد در هر دو الگو از سه منبع تأمین شده است: پرفشار واقع در شمال آفریقا و جنوب اروپا، ناوه عمیق واقع در روی سیبری (شمال دریای سیاه) و پرفشار ضعیف واقع در جنوب دریای سیاه.