---

چکیده ‌شناخت ویژگی‌های طبیعی هر منطقه‌ای به خصوص ویژگی آب و هوایی، می‌تواند در امر برنامه‌ریزی و آمایش آن سرزمین نقش عمده‌ای ایفا کند. پهنه‌بندی اقلیمی هر منطقه‌ای جهت شناخت توان‌های محیطی و بهره‌برداری از آن‌ها، و در مقابل شناخت محدودیت‌ها و حوادث طبیعی جهت پیش‌بینی و مقابله، ضروری می‌باشد. با توجه به تنوع محیطی، به‌ویژه تنوع آب و هواحاکم بر منطقه شمال و شمال غرب ایران‌، در این پژوهش به پهنه‌بندی اقلیمی این منطقه پرداخته شد. برای این منظور از داده‌های میانگین سالانه ۱۸ مولفه آب و هوایی در ۳۴ ایستگاه سینوپتیک منطقه با دوره آماری مشترک ۲۱ ساله (۲۰۰۵ - ۱۹۸۵) استفاده شده است. روش مورد استفاده برای این مطالعه، روش تحلیل عاملی و تحلیل خوشه‌ای می‌باشد. در تحلیل عاملی با اعمال روش مولفه‌های اصلی، ۱۸ عنصر اقلیمی منطقه در ۵ عامل خلاصه شدند. این عوامل به ترتیب اهمیت عبارت از عامل رطوبی‌- ‌بارشی، حرارتی، باد، تندری و گرد‌و‌غبار می‌باشند. این عوامل در مجموع ۳۵/۹۳ درصد رفتار اقلیمی منطقه را تبیین می‌کنند. بعد از تعیین عامل‌ها، با استفاده از روش تحلیل خوشه‌ای ادغام بر اساس روش وارد، و معیار فاصله‌ی اقلیدسی‌، ایستگاه‌های منطقه از نظر ویژگی عامل‌ها گروه‌بندی شده و۱۰ ناحیه اقلیمی در بخش شمال و شمال غرب ایران شناسایی گردید.