خانم سمانه حبیبی زاده، دکتر رحیم مهاری، دکتر رحیم شعبانیان، دکتر عادل نجف زاده،
دوره ۲۳، شماره ۸۴ - ( ۱۰-۱۴۰۲ )
چکیده
چکیده:
رخنمون قابلتوجهی از سنگهای کرتاسه در شاهیندژ وجود دارد که شامل سنگهای آواری باضخامت ۱۵۶ متر و سنگهای کربناته باضخامت ۵/۱۱۴ متر میباشد. بر اساس ویژگیهای سنگشناسی و خصوصیات ماکروسکوپی توالی ماسهسنگی به ۱۲ واحد سنگشناسی تقسیم شد. پتروفاسیس های ماسهسنگی اغلب ویژگیهای بافتی مچور داشته و بر اساس ترکیب دانههای اصلی در گروه لیتارنایت از نوع سدآرنایت قرار میگیرند که شرایط و محیط رسوبگذاری دریاهای کمعمق و نیمه عمیق شیبدار متلاطم را تداعی میکند. بر اساس ویژگیهای سنگشناسی و خصوصیات ماکروسکوپی توالی کربناته به ۱۱ واحد سنگشناسی مجزا تقسیم شد و بر اساس مطالعات آزمایشگاهی نمونههای میکروسکوپی شامل ۳ گروه میکروفاسیس پلاژیک با رخساره مادستون – وکستون و پکستون میباشد که قابلمقایسه با SMF ۳ فلوگل است و در زون رخسارهای FZ_۱ (رخسارههای دریای پلاژیک عمیق) و FZ_۳ (رخسارههای رسوبی همی پلاژیک مربوط به دریای نیمه عمیق و انتهای منطقه شیب قاره) تهنشست شدهاند و محیط رسوبگذاری دریاهای نسبتاً عمیق را نشان میدهد لذا درمجموع شرایط دریاهای کمعمق متلاطم تا دریاهای دور از ساحل و نسبتاً عمیق در حاشیه اقیانوس تتیس و در پایان دوران دوم زمینشناسی تداعی میشود. بر اساس ترکیب دانههای پتروفاسیس ماسهسنگی محدوده کوهزایی با چرخه دوباره برای منشأ ماسهسنگها مشخص میگردد. مطالعهی تغییرات عمودی و جانبی رخسارهای و موقعیت رخسارهها در محیط رسوب نشان میدهد که توالیهای کرتاسه بالایی از ۵ سکانس تشکیلشده است و حاکی از پسروی و پیشرویهای کوتاهمدت در قالب یک سکانس پیشرونده ی بلندمدت میباشد اثر این فرسایش بهصورت پسروی و بسته شدن اقیانوس تتیس در این منطقه مشاهده میشود.