TY - JOUR T1 - Investigation and identification of the most important atmospheric parameter resulting from the interaction of summer pressure systems on the rate of reference evapotranspiration (Case Study: South West of Iran) TT - بررسی و شناسایی مهم‌ترین پارامتر جوی حاصل از برهمکنش سامانه‌های فشاری تابستانه بر میزان تبخیر و تعرق گیاه مرجع(مطالعه موردی: جنوب غرب کشور) JF - geospace JO - geospace VL - 20 IS - 72 UR - http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-3445-fa.html Y1 - 2021 SP - 85 EP - 102 KW - Reference evapotranspiration KW - pressure systems KW - summer season KW - South West of Iran. N2 - تبخیر و تعرق یکی از پارامترهای حیاتی در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب، بویژه در بخش کشاورزی است. در این پژوهش به بررسی تبخیر و تعرق گیاه مرجع از منظر عوامل اصلی تشدید کننده آن، با تاکید بر سامانه‌های فشاری در فصل گرم سال طی دوره آماری 2014 ـ 1985 در جنوب غرب کشور پرداخته شده است. بدین منظور در ابتدا تبخیر و تعرق گیاه مرجع محاسبه و سپس مقادیر همبستگی آن با پارامترهای دما، تابش، رطوبت و باد محاسبه گردید و در نهایت ارتباط آن با الگوهای فشاری و جریانات جوی تشدید کننده آن در سطح زمین مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که بیشینه همبستگی تبخیر و تعرق گیاه مرجع با پارامتر باد، بدست آمده است به طوری که در بیش از نیمی از ایستگاه‌های منطقه مورد مطالعه، مقدار ضریب همبستگی بیش از 90/0 و تقریبا در تمامی ایستگاه‌ها(به استثنای ایستگاه بوشهر و بوشهر دریایی) بیش از 80/0 بوده است. از بین پارامترهای مورد بررسی، رطوبت در بسیاری از ایستگاه‌ها همبستگی منفی با مقادیر تبخیر و تعرق داشته است. پارامتر تابش همبستگی مثبت بیشتری نسبت به پارامتر دما با تبخیر و تعرق گیاه مرجع در بیشتر ایستگاه ها تجربه کرده است. بررسی سامانه‌های فشاری تابستانه در فشار تراز دریا نیز نشان می‌دهد که برهمکنش زبانه‌های غرب سوی سامانه کم فشار موسمی و زبانه‌های شرق سوی واچرخند جنب حاره‌ای آزور، در شرق دریای مدیترانه، به عنوان عامل اصلی شیو فشار بر روی خاورمیانه از جمله جنوب غرب کشور است که سبب شده، جریان باد غالب شمال غربی از مدیترانه شرقی به سمت منطقه مورد مطالعه در سه ماه ژوئن، ژولای و آگوست هدایت شود. همچنین افت فشار در سامانه موسمی و افزایش فشار در پرفشار جنب حاره‌ای در ماه‌های ژولای و آگوست سبب تشدید سرعت باد و بتبع افزایش تبخیر و تعرق شده است که همین امر به عنوان مخاطره‌ای جدی بویژه در افزایش نیاز آبی گیاهان با توجه به محدودیت آب قابل دسترس، مطرح است. M3 ER -