RT - Journal Article T1 - JF - geospace YR - 2019 JO - geospace VO - 19 IS - 68 UR - http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-3669-fa.html SP - 15 EP - 26 AB - در بین مواد معدنی، مس از جمله عناصری است که نقش برجسته‌ و حیاتی در اعمال فیزیولوژیک بدن داشته و کمبود آن می‌تواند بیماری‌های متعددی را در بین حیوانات یک منطقه ایجاد می‌نماید کمبود مس اولیه وقتی پدیدار می‌گردد که میزان مس جیره غذایی کافی نباشد در این حالت علوفه یا از زمین­هایی تهیه می‌شود که در خاک آن­ها کمبود این عنصر وجود دارد و یا این­که وجود املاح دیگر در خاک زراعی (یا همان آنتاگونیست‌های مس) مانع جذب گیاه به مقدار کافی گردیده است. این مطالعه با توجه به گزارش­های بالینی مبنی بر وجود علائم کمبود مس در دام­های مناطق اطراف مرند، انجام پذیرفت در این مطالعه به تعداد 72 نمونه خاک و گیاه از مناطق مختلف شهرستان مرند از توابع استان آذربایجان­شرقی، اخذ گردید سپس نمونه‌ها به آزمایشگاه منتقل و مقادیر مس، آهن، روی، کلسیم، فسفر، کبالت، گوگرد، مولیبدن در نمونه‌های خاک و گیاهان مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند در این مطالعه همبستگی معکوس غیرمعنی‌داری ما بین مقادیر مس خاک و گیاهان و آنتاگونیست‌های رقابتی مس مشاهده گردید (05/0P>) مقادیر مس خاک در منطقه مورد بررسی بسیار پایین بود که می‌تواند توجیه کننده وجود علائم بالینی کمبود مس در گوسفندان منطقه مورد بررسی باشد. در این مطالعه در برخی از موارد اندازه‌گیری شده در خاک و گیاهان حتی مقادیر پایین‌تر از نرمال نیز گزارش گردید. LA eng UL http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-3669-fa.html M3 ER -