AU - Motahari, Meysam AU - Sotoodeh Nia, Abbas AU - Nazari, Bizhan AU - Yazdani, MohamadReza TI - Evaluation of agricultural water productivity for rice crop at the basin scale based on actual evapotranspiration in the Sefidrood basin PT - JOURNAL ARTICLE TA - geospace JN - geospace VO - 20 VI - 72 IP - 72 4099 - http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-3676-fa.html 4100 - http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-3676-fa.pdf SO - geospace 72 AB  - بهره‌وری آب کشاورزی از جمله معیارهای اصلی در سنجش کارایی و عملکرد مدیریت سامانه­های آبی با مصرف بالای آب کشاورزی بوده و انتخاب شاخص‌های مناسب لازمه انجام ارزیابی واقعی از این معیار در یک حوضه می‌باشد. در این راستا استفاده از حجم تبخیروتعرق واقعی محصولات کشاورزی می‌تواند در محاسبه بهره‌وری آب مدنظر قرار گیرد. برای بررسی این مهم، حوضه سفیدرود به‌عنوان منطقه مطالعاتی انتخاب گردیده و علاوه بر حجم آب آبیاری، از حجم تبخیروتعرق واقعی صورت گرفته برای ارزیابی بهره‌وری آب در مقیاس حوضه­ای استفاده گردید. برای این ارزیابی از دو شاخص CPDIP (میزان محصول تولیدی به ازای واحد آب آبیاری و بارندگی موثر مصرفی) و CPDET (میزان محصول تولیدی به ازای واحد تبخیروتعرق واقعی) استفاده شد. برای برآورد تبخیروتعرق واقعی و عملکرد در مقیاس حوضه‌ای‌، از مدل جامع ارزیابی آب‌وخاک (SWAT) استفاده شد. بدین منظور ابتدا مدل مذکور با استفاده از ابزار SWAT-CUP و با توجه به داده‌های ایستگاه آب‌سنجی در سطح حوضه واسنجی و اعتبارسنجی گردید که مقادیر R2 بین برای این دو مرحله به ترتیب بین 61/0 تا 75/0 و 51/0 تا 72/0 به‌دست آمد. در ادامه مقادیر شاخص‌های بهره­وری آب، برای محصول برنج محاسبه گردید. براساس نتایج تحقیق حاضر، مقادیر متوسط شاخص‌های CPDIP و CPDET برای دوره مورد مطالعه در حوضه سفیدرود به ترتیب 40/0 و 99/0 (کیلوگرم بر مترمکعب) به‌دست آمد. لذا مقادیر شاخص­های بهره­وری براساس تبخیروتعرق واقعی تقریبا 5/2 برابر مقادیر شاخص‌ها بر مبنای حجم آب آبیاری و بارندگی موثر می‌باشند. بر مبنای یافته‌های این پژوهش، شاخص CPDET به علت در نظر گرفتن استفاده چندین باره از تلفات نفوذ عمقی و سطحی آب در بخش‌‎های مختلف، معیار مناسبی برای ارزیابی بهره‌وری آب کشاورزی در سطح یک حوضه می­باشد. CP - IRAN IN - Imam khomeini international university LG - eng PB - geospace PG - 139 PT - Research YR - 2021