TY - JOUR T1 - Landslide hazard Zonation in the Aghlaghan chay water shade using ELECTRE model TT - پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش در حوضه‌ی آبخیز آق لاقان چای، با استفاده از مدل ELECTRE JF - geospace JO - geospace VL - 18 IS - 64 UR - http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2048-fa.html Y1 - 2019 SP - 177 EP - 199 KW - Zonation KW - Landslide KW - Aghlaghan chay KW - ELECTRE model. N2 - زمین­لغزش، از خطرات اصلی در مناطق کوهستانی می­باشد حوضه آبخیز آق لاقان چای با داشتن چهره­ی کوهستانی و با توجه به وضعیت زمین­شناسی، لیتولوژی و اقلیمی، عمده شرایط لازم جهت شکل­گیری حرکات لغزشی را دارد. این پدیده همه ساله موجب خسارات جانی و مالی به مناطق مسکونی، تخریب راه ارتباطی، رسوب­زایی گسترده و پر شدن مخزن سد یامچی و بستر رودخانه از رسوب می­شود. بنابراین هدف تحقیق حاضر، پهنه­بندی خطر زمین لغزش در حوضه آق لاقان چای می­باشد. در این مطالعه ابتدا با بررسی­های میدانی و مطالعه منابع، ده عامل به عنوان عوامل مؤثر برای ایجاد زمین لغزش در منطقه شناسایی شدند. این عوامل شامل شیب، جهت شیب، لیتولوژی، فاصله از راه­های ارتباطی، فاصله از آبراهه، فاصله از گسل، فاصله از مناطق مسکونی، بارش، کاربری اراضی و خاک می­باشد. سپس لایه­ها اطلاعاتی توسط سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه گردید. ارزش­گذاری و استاندارد سازی نقشه­های معیار، در نرم افزار IDRISI به صورت توأم با استفاده از روش فازی انجام گرفت. در مرحله بعد عوامل مورد بررسی به صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزان تأثیر آنها است، در نرم افزار Expert Choice ارائه شد. تحلیل و مدل سازی نهایی با استفاده از روش ELECTERE به عنوان یکی از روش­های تحلیل تصمیم گیری چند معیاره، انجام شد. طبق نتایج بدست آمده، عوامل شیب، بارش و لیتولوژی بیشترین تأثیر را بر ایجاد زمین لغزش در حوضه­ی آق لاقان چای دارند و زیر حوضه­ی نیر و ایرنجی با شیب­های 30- 15 درصد، مقدار بارش 550-250 میلی متر و سازندهایی با زیربنای سنگ سخت به همراه مواد رسوبی و سست سطحی، به ترتیب از پتانسیل بیشتری جهت وقوع زمین­لغزش در سطح حوضه­ی آق لاقان چای برخوردارند. به طور کلی نتایج مطالعه نشان می­دهد که حوضه آق لاقان چای دارای توان بسیار بالا از لحاظ رخداد زمین لغزش می­باشد، لذا انجام اقدامات حفاظتی، آبخیزداری و مدیریتی در حوضه­ی مطالعات ضروری می­باشد. M3 ER -