TY - JOUR T1 - Statistical Analysis and Prediction of Short-term Stormy Periods of Sabzevar by Markov Chain Model TT - تحلیل و پیش بینی آماری دوره‌های توفانی کوتاه مدت سبزوار با استفاده از زنجیره مارکف JF - geospace JO - geospace VL - 15 IS - 50 UR - http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-1897-fa.html Y1 - 2015 SP - 233 EP - 250 KW - Sabzevar KW - Markov Chain Model KW - Short-term Stormy Periods. N2 - رخداد حدود 90 درصد از بلایای طبیعی جهان، در ارتباط با عوامل اقلیمی است و در میان آن‌ها، توفان بعد از سیل حدود 30 درصد از سهم این بلایا را به خود اختصاص می‌دهد. بنابراین با توجه به اهمیت این پدیده‌ی اقلیمی، در این مقاله سعی شده است که با استفاده از روش زنجیره مارکف دو حالته، به تحلیل و پیش‌بینی روزهای توفانی شهرستان سبزوار پرداخته شود. برای این منظور ابتدا آمار روزانه باد ایستگاه سبزوار طی دوره آماری (1390-1350) تهیه گردید و سپس روزهای سال به دو گروه توفانی (کد 1) و آرام (کد 0) تقسیم‌بندی شد. نتایج حاصل از پردازش داده‌ها نشان داد که حداکثر فراوانی روزهای توفانی در سال 1385 به 79 روز می‌رسد که طی دوره آماری مورد مطالعه، ماه فروردین با 113 روز توفانی، بیش‌ترین فراوانی و بالعکس، ماه آبان با 19 روز توفانی، کم‌ترین فراوانی را داشته‌اند. به عبارتی در سبزوار، بهار توفانی-ترین و پاییز آرام‌ترین فصل سال محسوب می‌شود. ارزیابی فصلی ماتریس احتمالات مارکف نیز نشان داد که وقوع P11 یا دو روز توفانی پشت سرهم برای تمام فصول سال بیش‌تر از 20 درصد نیست. به‌طوری‌که کمینه آن به میزان 10 درصد در فصل پاییز و بیشینه آن به میزان 19 درصد در فصل بهار رخ داده است. درحالی‌که احتمال وقوع P00 یا دو روز غیرتوفانی پشت سرهم برای تمام فصول سال کم‌تر از 90 درصد نیست. در ادامه مشخص شد کوتاه‌ترین سیکل هوایی با طول مدت تقریبی 16 روز، متعلق به فصل بهار و بزرگ‌ترین آن نیز با طول مدت تقریبی 45 روز، مربوط به فصل پاییز است. همچنین در طی دوره مورد مطالعه تداوم توالی‌های توفانی یک روزه و دو روزه بیش‌ترین فراوانی را داشته است. M3 ER -