OTHERS_CITABLE ارزیابی قابل‍یت مدل‌های هوشمند در تخمین جریان رودخانه مردق چای مراغه تخمین میزان دبی رودخانه هر منطقه یکی از مسایل مهم و اساسی در برنامه­ریزی کشاورزی و نیز مدیریت منابع آب می­باشد. لذا ارائه راهکاری مناسب جهت برآورد دقیق دبی رودخانه­ها، بسیار سودمند است. هدف این تحقیق بررسی قابلیت­ مدل­های هوشمند برنامه­ریزی بیان ژن، شبکه عصبی مصنوعی و سیستم استنتاج عصبی-فازی به­منظور تخمین دبی در رودخانه مردق چای می­باشد. در این مدل­ها برای تخمین دبی جریان از داده­های دبی جریان روزانه پیشین در سه نوع متفاوت و ترکیب هریک از این حالت­ها با یک تا پنج روز تاخیر زمانی در مقیاس روزانه که در مجموع از 45 نوع داده ورودی متفاوت استفاده و با یک فرآیند آموزش، عمل تخمین انجام گرفت و نتایج آن با استفاده از معیارهای ارزیابی ضریب تبیین و جذر میانگین مربعات خطا با داده­های مشاهداتی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. با توجه به نتایج به­دست آمده از مدل­ها، هر سه روش از دقت قابل قبولی برخوردار بودند. در نهایت مدل شبکه عصبی-مصنوعی که دارای بیش­ترین دقت می­باشد برای این حوضه توصیه گردید. http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2166-fa.pdf 2016-01-13 1 15 برنامه ریزی بیان ژن تخمین سیستم عصبی-فازی شبکه عصبی-مصنوعی مردق چای 1 AUTHOR 2 AUTHOR
OTHERS_CITABLE بررسی روند تغییرات سطوح نفوذ ناپذیر محدوده شهر اصفهان با استفاده از سنجش از دور آشکارسازی تغییرات از نیازهای اساسی ارزیابی و مدیریت منابع طبیعی است. نقشه­های تغییرات کاربری و پوشش اراضی را می­توان بر اساس تصاویر چند­ زمانه سنجش از دور تهیه کرد. روش­های گوناگونی برای آشکارسازی تغییر و تحولات کاربری­ها ارایه شده است. موضوع این مطالعه بررسی تغییرات سطوح نفوذناپذیر در محدوده شهر اصفهان با تصاویر سنجنده MSS و AWiFS و با به­کارگیری روش مقایسه بعد از طبقه­بندی طی بازه زمانی 1387-1366 می­باشد. بدین منظور، ابتدا تصاویر با استفاده از الگوریتم­های مناسب از لحاظ هندسی تصحیح شدند. RMSe حاصل از تصاویر MSS و AWiFS به­ترتیب 58/0 و 56/0 پیکسل تعیین گردید که تمامی این مقادیر کم­تر از یک پیکسل بود. سپس با تعیین نمونه‌های آموزشی، دو تصویر با استفاده از روش شبکه عصبی پرسپترون چندلایه به پنج طبقه آب، مناطق مسکونی، اراضی بایر، پوشش گیاهی و جاده طبقه­بندی گردید. صحت کلی به­دست آمده از تصاویر MSS و AWiFS به­ترتیب 79/90 و 86/92 بود. در مرحله بعد برای آشکارسازی تغییرات از روش مقایسه بعد از طبقه­بندی استفاده شد و نقشه تغییرات به­دست آمد. نتایج نشان می‌دهند طی این بازه زمانی مساحت سطوح نفوذناپذیر، 6829 هکتار افزایش و پوشش گیاهی بیش از 527 هکتار کاهش یافته است. از دلایل اصلی این تغییرات، رشد سریع جمعیت به میزان حدود 62 درصد و رشد صنعت طی این دوره 21 سال می­باشد. http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2168-fa.pdf 2016-01-13 17 35 آشکارسازی تغییرات پوشش اراضی سطوح نفوذناپذیر اصفهان. a.zaeri@na.iut.ac.ir 1 AUTHOR 2 AUTHOR
OTHERS_CITABLE مدل سازی فازی کاربری توسعه شهری جهت رتبه‌بندی تناسب اراضی با استفاده از روش تصمیم‌گیری OWA-AHP (مطالعه موردی: حوضه آبریز شور استان قزوین) برنامه­ریزی اکولوژیکی همراه با تصمیم­گیری چند­معیاره فرآیندی است که ارزیابی زیست­محیطی، اقتصادی و اجتماعی کاربری اراضی را با هدف مدیریت منابع طبیعی، حفظ اکوسیستم­ها و حل یا کاهش برخوردهای احتمالی زیست­محیطی انجام می­دهد. در این راستا آنالیز تناسب اراضی شامل طبقه­بندی واحدهای مشاهداتی بر اساس تناسب­شان برای یک فعالیت ویژه می­باشد. این روش به‌عنوان یکی از مفیدترین ابزارهای فراهم شده توسط GIS است. از آن­جا که توسعه شهری اثرات زیست‌محیطی بزرگی بر نواحی اطراف شهر دارد، ارزیابی کاربری توسعه شهری ضروری به نظر می­رسد. حوضه آبریز شور استان قزوین در ارتباط با روند توسعه شهری مشکلاتی به دنبال دارد. این تحقیق در چارچوب مدل اکولوژیکی ایران و روش­های تصمیم­گیری چندمعیاره همچون OWA و AHP در محیط GIS و Idrisi، با هدف انتخاب نقاط مناسب برای کاربری توسعه شهری در منطقه مورد مطالعه انجام شده است. پس از مطالعه پارامترهای اکولوژیک، فرآیند آنالیز و طبقه­بندی داده­ها برای رسیدن به واحدهای زیست‌محیطی از طریق همپوشانی لایه­های آماده انجام شد. مدل توسعه شهری و طبقات تناسب اراضی با استفاده از مجموعه داده­های فضایی موردی این منطقه، بر اساس ارزش و وزن مرتب فاکتورها، تعیین گردید. تحقیق نشان می‌دهد روش ارزیابی با سناریوهای مختلف OWA نتایج متفاوتی به همراه داشت. نتایج مشخص کرد که روش OWA از طریق روش­های ترکیب چندمعیاره، به آنالیز/ تصمیم‌گیرنده کمک می­کند. متعاقباً، این روش درک بهتری از الگوهای تناسب اراضی را ارائه می­کند. http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2169-fa.pdf 2016-01-13 37 54 مدل‌سازی فازی آنالیز تناسب اراضی کاربری توسعه شهری تصمیم‌گیری چند معیاره OWA-AHP. 1 AUTHOR 2 AUTHOR
OTHERS_CITABLE ارزیابی پتانسیل مخاطرات سیل سکونت‌گاه‌ها در حوضه ‌رودخانه‌ شورگناوه با استفاده از مدل TOPSIS-AHP خطر سیلاب به همراه ناآگاهی از شرایط فیزیوگرافی، هیدرولوژیکی-دینامیکی رودخانه‌ها و نداشتن دیدگاه تعادلی، موجب شده تا سکونت­گاه‌های بشری همواره مورد تهدید جانی و مالی قرار گیرند. هدف این تحقیق، شناسایی سکونت­گاه‌های در معرض خطر سیلاب با به‌کارگیری مدل تلفیقی تاپسیس است. اساس این مدل استخراج ایده‌ال پوینت‌های مثبت و منفی و تعیین فاصله هر یک از معیارها به­منظور تعیین بهترین گزینه مکانی از نظر مخاطرات سیل است. لذا نه لایه موثر در وقوع سیلاب که در مدل تلفیقی تاپسیس استفاده می‌شود در سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و با استفاده از نرم‌افزارArcGIS 10.1  آماده‌سازی و با استفاده از این مدل نقشه‌ نهایی پهنه‌بندی خطر سیلاب تهیه و طبقه‌بندی شده است. نتایج به­دست آمده با مشاهدات میدانی و نتایج مطالعات قبلی به‌دقت ارزیابی شد. این تحقیق نشان داد که تعداد 30 سکونت­گاه (3696 نفر جمعیت) واقع در بخش شمالی و پایین‌دست حوزه رودشور به لحاظ قرارگیری در چاله توپوگرافیکی و شکست ناگهانی شیب، در سطح بسیار پرخطر و پرخطر قرار گرفته‌اند. شاخص  Ci برای این مناطق بین 993/0- 528/0 به­دست آمده است. گستره این مناطق (17/24 درصد) به اتفاق 12 درصد گستره با خطر متوسط در حوزه رودشور گناوه، نشان از خطرات فراگیر سیلاب در این حوزه دارد. این تحقیق نشان داد که مدل تاپسیس قابلیت خوبی نیز، جهت تعیین حریم رودخانه دارد. توصیه می­شود روش تحقیق حاضر و مدل تاپسیس در تعیین عرصه‌های بهینه استقرار سکونت­گاه‌های روستایی در دیگر نقاط کشور اجرا شود.   http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2170-fa.pdf 2016-01-13 55 73 رودخانه شور سیل‌خیزی سکونت‌گاه‌ها مدل تاپسیس .GIS 1 AUTHOR 2 AUTHOR
OTHERS_CITABLE بررسی نقش عوامل انسانی و فیزیوگرافی بر کاهش پوشش جنگلی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز شهر ارکواز ملکشاهی-استان ایلام) با توجه به کارکردهای مختلف پوشش گیاهی، بررسی تغییرات زمانی-مکانی آن، جزء اساسی از مطالعات محیط‌زیست است. تغییرات کاربری اراضی نتیجه بر هم­کنش پیچیده شاخص‌های فیزیکی، زیستی، اقتصادی و اجتماعی است. تعیین تغییرات با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و در محیط GIS به یکی از زیرشاخه‌های مهم در علم جنگل‌داری تبدیل شده است و ابزاری برای نظارت و کنترل انواع تغییرات در اکوسیستم­های جنگلی هست. به‌منظور مدل‌سازی الگوی مکانی کاهش پوشش جنگلی در حوضه آبخیز شهر ارکواز ملکشاهی واقع در استان ایلام طی سه دوره‌ی 1976-1988، 1988-2001 و 2001-2010 از روش مدل‌سازی رگرسیون لجستیک که از روش‌های برآورد تجربی است استفاده شد. در این مطالعه برای بررسی کاهش پوشش جنگلی داده‌های سنجنده MSS ماهواره لندست مربوط به سال 1976، سنجنده TM ماهواره لندست مربوط به سال 1988، سنجنده ETM+ مربوط به سال 2001 و سنجنده LissIII ماهواره IRS مربوط به سال 2010 مورد پردازش و طبقه‌بندی قرار گرفتند. تصاویر مورد بررسی به دو کلاسه جنگل و غیر جنگل طبقه‌بندی‌ شده و به‌منظور بررسی عوامل تخریب، نقشه کاهش پوشش جنگلی هر دوره با متغیرهای فیزیوگرافی و انسانی آن دوره، وارد مدل جداگانه مختص آن دوره شدند. نتایج نشان داد که در طول دوره اول، عوامل فیزیوگرافی، در طول دوره دوم تلفیقی از عوامل فیزیوگرافی و انسانی و طی دوره سوم عوامل انسانی بیش­ترین سهم را در کاهش پوشش جنگلی حوزه آبخیز شهر ارکواز ملکشاهی داشته‌اند. نتایج این پژوهش می‌تواند به مدیران و برنامه‌ریزان منابع طبیعی در اتخاذ راهبردهای مدیریتی مناسب هر دوره زمانی خاص با توجه به ویژگی‌های فیزیوگرافی و انسانی منطقه کمک کند. http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2171-fa.pdf 2016-01-13 75 96 کاهش پوشش جنگلی سنجش‌ازدور رگرسیون لجستیک حوزه آبخیز شهر ارکواز ملکشاهی استان ایلام. 1 AUTHOR 2 AUTHOR
OTHERS_CITABLE تحلیلی بر اثرات سرمایه اجتماعی بر روی توسعه پایدار روستایی دهستان رومشگان غربی- شهرستان کوهدشت سرمایه­ی اجتماعی از مفاهیم نوینی است که در چند دهه­ی اخیر در اکثر رشته­های علوم انسانی و جامعه‌شناسی رواج یافته و به‌عنوان یکی از عامل تقویت‌کننده روابط جمعی، شبکه‌ها و انسجام بخش «میان انسان‌ها»، «انسان‌ها و سازمان‌ها» و «سازمان‌ها با یکدیگر» در توسعه روستایی محسوب می­شود. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر مولفه­های سرمایه اجتماعی بر توسعه پایدار روستایی و بررسی مهم­ترین ابعاد تاثیر­گذار در توسعه پایدار روستایی در دهستان رومشگان غربی- شهرستان کوهدشت می­باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش توصیفی-تحلیلی و برای گردآوری اطلاعات از روش­های کتابخانه­ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق خانوارهای روستایی دهستان رومشگان غربی می‌باشد. این دهستان طبق سرشماری سال 1390 دارای 2331 خانوار می­باشد که تعداد 134 خانوار به­عنوان نمونه جهت انجام تحقیق از طریق فرمول اصلاح شده کوکران انتخاب شده است. برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون  tتک نمونه­ای، همبستگی اسپیرمن و تحلیل مسیر) استفاده شده است. یافته­های تحقیق نشان می­دهد، بر اساس آزمون t نمونه­ای در بین مولفه­های سرمایه اجتماعی، بعد اعتماد با میانگین 18/3 دارای بالاترین میانگین بوده است­. همچنین آزمون t تک نمونه­ای نشان می­دهد برای شاخص­های توسعه روستایی عدد مطلوبیت برای همه ابعاد کم­تر از (3) و به­صورت منفی ارزیابی شده است. همچنین آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین ابعاد اعتماد، مشارکت و توسعه پایدار روستایی در سطح 05/0 درصد آلفا رابطه مثبتی وجود دارد و همین­طور بین بعد نهادهای محلی و توسعه پایدار روستایی در سطح 05/0 درصد آلفا رابطه منفی وجود دارد. ولی بین بعد انسجام و توسعه پایدار روستایی هیچ رابطه‌ای وجود ندارد. http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2172-fa.pdf 2016-01-13 97 115 اعتماد اجتماعی انسجام اجتماعی مشارکت اجتماعی شبکه اجتماعی توسعه پایدار رومشگان غربی. 1 AUTHOR 2 AUTHOR 3 AUTHOR
OTHERS_CITABLE مطالعه میزان انطباق مساکن شهر جلفا با زاویه تابش آفتاب مقاله حاضر به بررسی میزان انطباق مساکن شهر جلفا با زاویه تابش می­پردازد. اهمیت این موضوع بیش­تر از آن رو است که با شناخت و به­کارگیری عوامل محیطی و اقلیمی می­توان به سهم خود به پایداری توسعه شهر کمک کرد. این مطالعه علاوه بر مشاهدات میدانی با به­کارگیری اطلاعات سازمان هواشناسی کشور به روش گیونی انجام می­گیرد. مشاهده محلی و نقشه­های طراحی شهری از منابع اطلاعاتی دیگر می­باشد. با تجزیه و تحلیل اطلاعات موجود مشخص گردید که در جلفا در ماه­های گرم (‌ژوئیه و ژوئن) در صورت استفاده از سایبان­های افقی و مصالح با ظرفیت حرارتی بالا در ساختمان شرایط آسایش فراهم می­باشد. ولی در ماه­های سرد (ژانویه، فوریه، مارس، نوامبرو دسامبر) سال، علاوه بر جهت­گیری مناسب فرم­های ساختمانی برای استفاده حداکثر از انرژی آفتاب، نیاز به گرمایش مکانیکی وجود دارد. در بقیه اوقات نیز شرایط آسایش تامین می­گردد. همچنین با انطباق نتایج حاصل از بررسی عوامل اقلیمی و روش­های محاسباتی قانون کسینوس و عمق سایبان، نیازهای حرارتی ماهانه مورد ارزیابی قرار گرفته تا جهت بهینه قرارگیری ساختمان­ها در جلفا معلوم شود. در ماه­های گرم سال جهت­های شرقی و غربی ساختمان­ها و در ماه­های سرد سال جهت جنوبی بیش­ترین مقدار انرژی خورشیدی را دریافت می­دارند. با توجه به ضوابط تعیین شده برای انتخاب موقعیت استقرار ساختمان، جهت شرقی-غربی از جهت دریافت کم انرژی خورشیدی در تابستان و حداکثر دریافت انرژی در ماه­های سرد سال برای ساختمان­ها در جلفا توصیه می­شود.  http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2173-fa.pdf 2016-01-13 117 135 جلفا جهت گیری ساختمان تابش آفتاب 1 AUTHOR 2 AUTHOR 3 AUTHOR
OTHERS_CITABLE تحلیل رابطه پیوند از دور بین الگوی دریای شمال-خزر و دماهای حداقل ایران در پژوهش حاضر ارتباط بین الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر با نوسانات دماهای حداقل ایران در یک دوره بلندمدت 61 ساله (۱۹۵0-۲۰۱۰) مورد بررسی قرار گرفته است. داده­های مورد استفاده در این پژوهش شامل داده ­های دمای ماهانه 17 ایستگاه سینوپتیک ایران، داده­های الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر و همچنین داده ­های واکاوی شده ارتفاع ژئوپتانسیل، باد­مداری، باد ­نصف­النهاری و دما می­باشند. نتایج تحلیل همبستگی پیرسون به‌عنوان روش اصلی مورد استفاده در این پژوهش نشانگر وجود رابطه معنی­دار و مستقیم بین دمای حداقل ایستگاه‌های منتخب با الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر است که این امر حاکی از کاهش دما در فاز مثبت الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر و افزایش دما در فاز منفی می­باشد. از نظر زمانی، ضرایب همبستگی مورد محاسبه نشان از ارتباط بیش­تر و معنی­دار­تری بین دمای ایستگاه­ها و الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر در ماه­های ژانویه، مارس و فوریه است. در بین ایستگاه­ها، بیش­ترین میزان همبستگی ماهانه با 349/0 در ماه ژانویه مورد محاسبه قرار گرفت. تحلیل ضرایب همبستگی فصلی نیز نشان از تاثیرپذیری بیش­تر دماهای فصل زمستان با ضریب همبستگی معنی­دار 273/0 دارد. به لحاظ دوره‌ای نیز نتایج بیانگر ارتباط قوی­تر دوره­ی سرد اکثر ایستگاه­ها با الگوی مطالعاتی می‌باشند. ایستگاه زاهدان به­عنوان شرقی­ترین ایستگاه ایران، کم­ترین میزان همبستگی با الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر را از خود نشان داد که احتمالاً این امر به دلیل دوری آن از مرکز عمل دریای خزر می­باشد. تحلیل آرایش الگوهای جوی تراز 500 هکتوپاسکال در فازهای منفی و مثبت نشان می­دهد که در فاز مثبت استقرار ناوه­ای عمیق بر روی دریای خزر، عراق، ترکیه و ایران و همچنین قرارگیری کشور ایران در بخش محور ناوه­ محل حداقل دما و از طرفی استقرار پشته‌ای بر روی دریای شمال و اروپا باعث انتقال دماهای سرد نواحی شمال اروپا و شمالگان به سمت ایران می­شود، اما در فاز منفی قرارگیری منطقه­ی مورد مطالعه در زیر محور پشته­ی مستقر بر روی ایران منجر به ایجاد جوی پایدار با وزش ضعیف مداری و دمای گرم شده و به این علت با وزش هوای گرم و خشک آفریقا، عربستان و در نهایت عرض­های پایین دمای ایران بالاتر می­رود. http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2174-fa.pdf 2016-01-13 137 159 دمای حداقل پیوند از دور دریای شمال-خزر تحلیل همبستگی ایران. 1 AUTHOR 2 AUTHOR 3 AUTHOR
OTHERS_CITABLE نگرشی بر تدوین استراتژی‌های کارآمد در ساماندهی سکونت‌گاه‌های غیررسمی (نمونه موردی: محله دیگاله شهر ارومیه) حاشیه‌نشینی صرفاً مسأله­ای کالبدی-فیزیکی نبوده و از عوامل ساختاری در سطح ملی و منطقه­ای ناشی می­شود. رشد فزاینده جمعیت شهری، توان سازمان­های دولتی و غیردولتی را در جهت توسعه و ارائه خدمات و تسهیلات شهری کاهش داده و برآورده نشدن نیازهای مسکن به­منظور اسکان اقشار کم‌درآمد در فضای رسمی و برنامه‌ریزی‌شده شهر، حاشیه­نشینی را به گونه بی­سابقه­ای افزایش داده است. مطالعه حاضر بر آن است که با شناسایی و بررسی علل و عوامل موثر در شکل­گیری این پدیده با استفاده برنامه­ریزی استراتژیک به تدوین استراتژی­های کارآمد در جهت بهبود شرایط بپردازد. بر این اساس عوامل داخلی و خارجی تاثیرگذار بر محله دیگاله شهر ارومیه که از محلات با هویت شهر محسوب می­شود، شناسایی و تحلیل شدند. روش تحقیق در این مقاله از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و در آن از روش پیمایش، ابزار پرسشنامه، مدل­های سوات (SWOT) و تحلیل سلسله­مراتبی و تکنیک­های آماری مختلف در جهت ارائه­ استراتژی‌های بهینه بهره گرفته شده است. نتایج حاصله حاکی از آن است که محدوده با وجود قدمت طولانی و هویتمندی بالا از نظر نقاط ضعف از آسیب­پذیری بالایی برخوردار بوده و در عین حال از پتانسیل­های بالقوه­ای جهت رسیدن به کمال مطلوب را داراست. http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2175-fa.pdf 2016-01-13 161 185 استراتژی برنامه‌ریزی استراتژیک سکونت‌گاه غیررسمی محله دیگاله مدل SWOT. 1 AUTHOR 2 AUTHOR
OTHERS_CITABLE بررسی و ارزیابی روش‌های زمین‌آماری گریجینگ در توزیع فضایی بارش (مطالعه موردی: شمال غرب کشور) در این مطالعه به‌منظور انتخاب روش مناسب درون­یابی برای معرفی تغییرات منطقه­ای بارش، کارایی روش­های زمین‌آماری مورد بررسی قرار گرفت. زمین‌آمار یکی از مهم­ترین روش­های برآورد توزیع مکانی بارش می­باشد و برآورد دقیق آن در بسیاری از علوم حائز اهمیت می­باشد. بدین منظور ابتدا داده­های ماهانه بارش 16 ایستگاه سینوپتیک از سایت سازمان هواشناسی و 31 ایستگاه باران­سنجی از سازمان آب منطقه­ای استان آذربایجان­شرقی در یک دوره آماری مشترک 20 ساله (2005-1986) تهیه شد، در این تحقیق از روش­های کریجینگ ساده (SK)، کریجینگ معمولی (OK)، کریجینگ عام (UK) جهت تخمین میانگین سالانه بارش شمال­غرب کشور استفاده شده است. برای هر مدل نیم تغییر نمای مربوطه محاسبه و ترسیم شده و سپس ریشه متوسط مجذور خطاها و ضریب تعیین (R2) بین مقادیر مشاهده­ای و تخمین خطای نقشه­های به­دست آمد که از بین آن­ها، یک نقشه به­عنوان نقشه­ی مناسب انتخاب شد. نتایج حاصله بر اساس معیار  RMSو RMSE نشان دادند که از میان روش­های زمین‌آماری مذکور، روش کریجینگ ساده مدل نمایی به­دلیل دارا بودن معیار اندازه­گیری خطای پایین­تر و همچنین دارا بودن ضریب تعیین (R2) بیش­تر نسبت به بقیه روش­ها دقیق­تر بوده و به­عنوان مناسب­ترین روش جهت تهیه­ی نقشه­ی عنصر بارش شمال­غرب کشور در دوره آماری مورد مطالعه می­باشد. http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2176-fa.pdf 2016-01-13 187 204 روش های زمین‌آمار کریجینگ توزیع فضایی بارش شمال غرب کشور. 1 AUTHOR 2 AUTHOR
OTHERS_CITABLE فرآیند شهرنشینی و تحول چشم‎انداز زراعی مطالعه موردی: شهر مینودشت طی دوره 1336 تا 1389 توسعه شهری در غالب موارد به زیان مرغوب‎ترین اراضی کشاورزی می‎انجامد و علاوه بر گسترش افقی شهر در اراضی کشاورزی، باعث تغییر چشم‎انداز زراعی پیرامون شهر از طریق تغییر کاربری و قطعه‌قطعه شدن بیش از حد اراضی می‎شود. هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل تغییر و تحول چشم‎انداز زراعی در پیرامون شهر مینودشت طی سال‎های 1336 تا 1389 می‎پردازد. برای رسیدن به هدف تحقیق، از روش تحقیق نوع ترکیبی (توصیفی­ـتحلیلی) و تاریخی استفاده شده است. داده‎های آن از روش­های کتابخانه‎ای (عکس‎های هوایی و تصاویر ماهواره‎ای) و میدانی جمع‎آوری شده و با استفاده از نرم‎افزارهای GIS تحلیل شده است. یافته‎های پژوهش نشان می‌دهد که از زمان شهر شدن مینودشت ساختار و کارکرد اراضی پیرامون آن، تحت تأثیر رشد جمعیت شهر و فرآیندهای اجتماعی و اقتصادی آن پیوسته تغییر یافته است. نتیجه این روند، تغییر و تبدیل کاربری اراضی حاصل خیز منطقه به نفع کاربری‎های شهری به­ویژه مسکونی بوده است. رشد تقاضا برای زمین در نتیجه‌ی افزایش جمعیت، به همراه بورس‎بازی زمین، سبب شده تا اراضی حاشیه شهر ابتدا از زیر کشت خارج شده و به آیش گذاشته شود، سپس برای تغییر کاربری و فروش قطعه‌قطعه شود. از چالش­های این پژوهش حاضر دست­یابی به اطلاعات عکس‌های هوایی محسوب می‌شود. http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2327-fa.pdf 2016-04-13 205 221 توسعه شهری چشم‎انداز زراعی تغییرات کاربری اراضی شهرستان مینودشت. 1 AUTHOR 2 AUTHOR 3 AUTHOR 4 AUTHOR
OTHERS_CITABLE تحلیل فعّالیت های نئوتکتونیکی حوضه آبریز "گئچی دره‌سی" با استفاده از شاخص های ژئومورفیک عوامل تکتونیکی از جمله عوامل دینامیکی می­باشند که همواره حوضه­های آبخیز و مخصوصاً نیمرخ طولی رودخانه‌ها را تحت تأثیر قرار می­دهند. این عوامل موجب تغییر رفتار رودخانه و در نیمرخ طولی رودخانه­ها و در نتیجه موجب تغییر در فرآیندهای فرسایشی و نهشته­گذاری در الگوی جریان رودخانه­ها می­شوند. هدف این پژوهش بررسی وضعیت تکتونیکی حوضه آبخیز گئچی دره­سی به‌وسیله داده­های زمین‌شناسی، ژئومورفولوژی، مشاهدات میدانی و با استفاده از شاخص­های منحنی هیپسومتریک، انتگرال هیپسومتریک، عدم تقارن حوضه زهکشی، شاخص گرادیان طولی رود، شاخص سینوسی جبهه کوهستان، نسبت عرض بستر دره به ارتفاع دره و تقارن توپوگرافی معکوس حوضه زهکشی در این زمینه می­باشد. با توجه با نتایج این پژوهش، منحنی هیپسومتری و انتگرال هیپسومتری نشانگر جوان بودن حوضه از لحاظ سیکل فرسایشی بوده و تغییرات شاخص Vf (که برابر 2/1 است) که انعکاس دهنده فعالیت تکتونیکی فعال می­باشد. ایجاد گسل­ها در سنگ­های مقاوم سبب اختلاف ارتفاع قابل‌توجهی در نیمرخ طولی رودخانه گئچی دره­سی و تغییرات قابل توجه شاخص SL شده است. حوضه دارای مقدار زیاد شاخص سینوسی (Smf) در ناحیه مورد بررسی و برابر (3/1) می­باشد و نسبت عرض کف بستر به ارتفاع دره اختلاف بسیار زیادی دارد. شاخص عدم تقارن حوضه زهکشی (AF) برابر (45/57) است. این شاخص به همراه شاخص تقارن توپوگرافی معکوس (با مقدار 21/0) و نیز شاخص Bs>4 که نشانگر شکل حوضه و ضریب کشیدگی می­باشد، بیانگر فعالیت تکتونیکی بالا در منطقه می­باشند. http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2178-fa.pdf 2016-01-13 223 249 شاخص‌های ژئومورفولوژی گئچی دره‌سی تکتونیک فعال گسل ARCGIS. 1 AUTHOR 2 AUTHOR 3 AUTHOR
OTHERS_CITABLE تحلیل توانمندی‌های شبکه‌های ارتباطی شهر تبریز در زمان وقوع زلزله با استفاده از GIS زلزله یکی از سوانحی است که به سبب شرایط خاص جغرافیایی، کشورمان را دائما مورد تهدید قرار می‌دهد و در این بین، شریان‌های ارتباطی عنصر کلیدی تخفیف یا تشدید دامنه‌های آسیب‌پذیری می‌باشند و بدون تردید عملکرد بهینه شبکه حمل­و­نقل می‌تواند باعث کاهش اثرات مستقیم و غیرمستقیم ناشی از بحران شود. در این راستا به­منظور شناسایی آسیب‌پذیری و کارایی شبکه ارتباطی شهر تبریز در زمان وقوع زلزله، توان کشش‌پذیری این شبکه در قالب روش توصیفی–تحلیلی و در نرم­افزار GIS مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از یافته‌های تحلیلی نرم‌افزار GIS گویای این است که به‌جز شبکه‌های ارتباطی نیمه شرقی شهر تبریز مابقی شبکه‌های ارتباطی نقاط مختلف شهر (غرب، شمال و جنوب) دارای آسیب‌پذیری بالایی در زمان وقوع احتمالی زلزله می‌باشند. در واقع از جمع‌بندی نتایج می‌توان این­گونه استنباط نمود که به دلیل حجم بالای آسیب‌پذیری شریان‌های حمل‌ونقل شهر تبریز، گزینه‌های خروج از وضعیت بحرانی و به تبع آن بازگشت به شرایط عادی در حد پایین بوده و شرایط خروج از وضعیت بحرانی با شریان‌های ارتباطی موجود به مراتب پیچیده‌تر می‌باشد.  http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2179-fa.pdf 2016-01-13 251 266 توانمندی شریان های ارتباطی زلزله شهر تبریز. 1 AUTHOR 2 AUTHOR 3 AUTHOR
OTHERS_CITABLE بررسی رضایتمندی گردشگران ورزشی از زیرساخت های اقامتی (هتل ها) در شهر تبریز رضایت از خدمات ارائه شده در هتل‌ها به‌عنوان یکی از مراکز اقامتی مهم ورزشکاران، نقش مهمی در توسعه گردشگری ورزشی هر ناحیه دارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی رضایتمندی گردشگران ورزشی از زیرساخت­های اقامتی (هتل­ها) در شهر تبریز انجام شده است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی پرسشنامه توسط چند تن از کارشناسان و متخصصان و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (متوسط 83/0 برای سازه­های تحقیق) تایید شد. جامعه آماری تحقیق شامل گردشگران 18 هتل در شهر تبریز بوده که از بین آن‌ها گردشگران 11 هتل که دارای نشان بین‌المللی 3 ستاره و یا بیش­تر بوده‌اند، انتخاب شدند. حجم نمونه آماری تحقیق نیز با درصدگیری گردشگران مراجعه‌کننده به هتل­ها، در دوره زمانی 6 ماه (3 ماه تابستان و 3 ماه پاییز 1392) 200 نفر تعیین شد. یافته‌های تحقیق نشان داد که گردشگران ورزشی از زیرساخت‌های اقامتی هتل‌های شهر تبریز رضایت نسبی داشته‌اند. رضایت از زیرساخت‌های اقامتی هتل­ها بیش­تر معطوف به رضایت از سرویس­های بهداشتی، حمام، غذای مناسب و خوب، استفاده از اینترنت و فضایی آرام بود. نتایج ضریب همبستگی اسپرمن نشان داد که بین زیرساخت‌های اقامتی و رضایتمندی گردشگران همبستگی مثبت و معنی‌دار وجود دارد. نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که امکانات بهداشتی و عمومی هتل­ها در رضایتمندی گردشگران ورزشی تأثیر بیش­تری داشته است. همچنین بین مدت زمان اقامت در هتل و رضایتمندی گردشگران ارتباط معکوس معنی‌دار وجود داشت.  http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2183-fa.pdf 2016-01-14 267 283 رضایتمندی زیرساخت‌های اقامتی گردشگری ورزشی توسعه گردشگری. 1 AUTHOR 2 AUTHOR 3 AUTHOR 4 AUTHOR
OTHERS_CITABLE ارزیابی روش های کروستا، نقشه بردار زاویه طیفی و فیلتر تطبیقی تعدیل شده جهت استخراج نقشه زون-های دگرسانی ثانویه رسوبی از داده های سنجنده ASTER  استفاده از داده‌های سنجش‌ از دور به دلیل داشتن داده‌هایی بادید وسیع و یکپارچه و محدوده طول‌موجی مختلف، می‌تواند از بهترین روش‌ها در پی‌جویی کانسارها باشد. در سال‌های اخیر استفاده از این روش، کمک قابل‌توجهی در پیشبرد اهداف زمین‌شناسی ازجمله شناسایی و استخراج زون‌های دگرسانی ثانویه رسوبی داشته است. هدف از این تحقیق به‌کارگیری تحلیل‌های طیف مبنا با استفاده از باندهای مرئی و مادون‌قرمز موج‌کوتاه سنجنده ASTER جهت شناسایی زون‌های دگرسانی منطقه سیاه کوه در استان کرمان است. روش‌های تحلیل مؤلفه‌های اصلی انتخابی نقشه‌بردار زاویه طیفی و روش فیلتر تطبیقی تعدیل‌شده جهت شناسایی دگرسانی‌های سریسیتیک، آرژیلیک، پروپیلیتیک پیاده‌سازی شد. به‌منظور ارزیابی روش‌های ذکرشده بر اساس نقشه واقعیت زمینی که تنها دگرسانی آرژیلیکی را شامل می‌شد، از ضریب کاپا استفاده گردید. نتایج نشان داد که روش فیلتر تطبیقی تعدیل‌شده با بیش­ترین ضریب کاپا یعنی 62/64 درصد و دقت کلی 12/97 درصد مناسب‌ترین روش به‌منظور شناسایی و استخراج زون‌های دگرسانی است. روش فیلتر تطبیقی تعدیل‌شده به‌عنوان یک روش ترکیبی، نتایج نزدیکی را با نقشه واقعیت زمینی ارائه نموده و می‌تواند به‌عنوان روشی مناسب در شناسایی و استخراج زون‌های دگرسانی و کانی‌های ثانویه رسوبی به کار گرفته شود. http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2180-fa.pdf 2016-01-13 285 303 دگرسانی فیلتر تطبیقی تعدیل‌شده کروستا نقشه‌بردار زاویه طیفی سیاه کوه. 1 AUTHOR 2 AUTHOR 3 AUTHOR 4 AUTHOR
OTHERS_CITABLE بررسی تغییرات مکانی-زمانی و پهنه‌بندی سطح آب زیرزمینی آبخوان کوهپایه–سگزی (استان اصفهان) با استفاده از روش های زمین آماری آب زیرزمینی منبع اصلی تأمین نیازهای کشاورزی بخصوص در مناطق خشک و نیمه­خشک محسوب می­شود؛ بنابراین داشتن یک کشاورزی پایدار نیازمند مدیریت و برنامه­ریزی دقیق در مورد نحوه استفاده از این منابع است که این خود مستلزم داشتن شناخت کافی در مورد تغییرات مکانی سطح آب زیرزمینی در یک دوره زمانی مشخص است. از آنجا که روش­های آمار کلاسیک قادر به در نظر گرفتن ارتباط مکانی موجود بین مشاهدات سطح آب زیرزمینی نیستند، از روش­های زمین­آماری برای بررسی تغییرات مکانی و پهنه­بندی تراز سطح آب زیرزمینی استفاده می­شود. در این مطالعه ابتدا از نیم­تغییرنما جهت بررسی تغییرات مکانی داده­های سطح آب زیرزمینی مربوط به 59 حلقه چاه در آبخوان کوهپایه-سگزی (استان اصفهان) استفاده گردید. آنالیز نیم­تغییرنما برای داده­های سطح آب زیرزمینی سال­های 1381 تا 1388، به مدت 7 سال و برای ماه­های تر (اردیبهشت) و خشک (مهر)، انجام گرفت. همچنین روش کریجینگ جهت میان­یابی سطح آب زیرزمینی در کل منطقه مورد مطالعه به­کار برده شد و نتایج به دست آمده با نتایج حاصل از روش وزن­دهی عکس فاصله مقایسه گردید. بر اساس نتایج حاصله از این تحقیق، مناسب­ترین مدل نیم­تغییرنمای سطح آب در تمام دوره­ها، مدل کروی بود. همچنین نسبت اثر قطعه­ای به آستانه (C0/Sill) نیم­تغییرنما نشان داد که در تمام سال­ها و برای دو دوره خشک و تر، ارتباط مکانی قوی، بین داده­های سطح آب زیرزمینی برقرار است. کم­ترین فاصله تأثیر نیم­تغییرنما (36850 متر) مربوط به ماه تر سال آبی 1382-1381 و بیش­ترین شعاع تأثیر (40220 متر) متعلق به ماه خشک‌سال آبی 1387-1386 می­باشد. نتایج ارزیابی متقابل تخمین سطح آب زیرزمینی حاکی از دقت بیش­تر روش کریجینگ نسبت به روش وزن­دهی عکس فاصله بود. بر اساس نقشه­های تولید شده سطح آب زیرزمینی، پایین­ترین تراز سطح آب در جنوب­شرقی آبخوان می­باشد و بالاترین تراز سطح آب در مرکز، جنوب و جنوب­غربی آبخوان دیده می­شود. http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2181-fa.pdf 2016-01-14 305 324 سطح آب زیرزمینی همبستگی مکانی نیم‌تغییرنما کریجینگ میان‌یابی. 1 AUTHOR 2 AUTHOR 3 AUTHOR
OTHERS_CITABLE تحلیلی بر سیستم‌های شهری استان آذربایجان شرقی در دوره زمانی سال‌های 1335- 1385 در چند دهه اخیر، شهرها با سرعت زیادی گسترش یافته و کشورها با سرعت بیش­تری به شهرنشینی و افزایش شهرها و جمعیت شهری خود دست زده‌اند. این افزایش جمعیت بیش­تر متوجه شهرهای بزرگ بوده است و در نتیجه باعث تمرکز جمعیت در این شهرها شده و به دنبال آن باعث بر هم خوردن تعادل منطقه‌ای و ملی شده است. این تحقیق به بررسی و تحلیل سیستم‌های شهری در استان آذربایجان­شرقی می‌پردازد، روش کار در این پژوهش ترکیبی از روش‌های اسنادی، توصیفی و تحلیلی است و در آن از مدل‌های قانون رتبه–اندازه زیپف، مرتبه-اندازه تعدیل شده، ضریب آنتروپی، شاخص تمرکز شهری، منحنی لورنز، ضریب جینی و مثلث بو&zwjژوگارنیه استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که شهر تبریز به دلیل مرکزیت، سیاسی، اداری، مالی و... به‌عنوان نخست شهر برتر در نظام شبکه شهری استان قرار دارد و نقش شهرهای میانی و کوچک در سیستم شهری استان بسیار کم است. در مجموع هنوز سلسله‌مراتب شهری در شبکه شهری آذربایجان­شرقی نسبت به مدل رتبه-اندازه «زیپف» و مدل تعدیل شده «بهفروز» فاصله زیادی دارد؛ لذا با ارائه خدمات و تقویت شهرهای کوچک و میانی و کاهش رشد شهرهای بزرگ در استان می‌توان باعث توزیع بهینه سلسله‌مراتب شهری در سطح استان گردید. http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2182-fa.pdf 2016-01-14 325 346 سیستم‌های شهری قانون رتبه– اندازه نخست شهری ضریب آنتروپی استان آذربایجان شرقی. 1 AUTHOR 2 AUTHOR 3 AUTHOR 4 AUTHOR