|
برآورد ارتفاع رواناب جهت تحلیل پتانسیل سیلخیزی با استفاده از روش شماره منحنی در حوضه آبریز شاهرود اردبیل
|
موسی عابدینی*   1، خداداد لطفی2 |
1- گروه ژئومورفولوژی دانشگاه محقق اردبیلی. (نویسنده مسئول).
2- دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی دانشگاه محقق اردبیلی. |
|
|
چکیده: (3052 مشاهده) |
| سیل یکی از پدیده‌های طبیعی و از مخاطرات بسیار مهم و مخرب در سطح جهان محسوب میشود که همه ساله با تلفات جانی و مالی در گوشه و کنار دنیا و ایران همراه است. توسعه و گسترش مناطق شهری و روستایی و دخالت شدید در حوضه های آبخیز، بدون مطالعه و آگاهی از ویژگیهای هیدرو ژومورفولوژیکی سیلاب دشت، منجر به افزایش خطر پذیری در حوضه آبخیز و تشدید خسارات مالی و جانی و فرسایش خاک ناشی از سیل همراه بوده است. حوضه آبریز شاهرود در منتهیالیه بخش جنوبی استان اردبیل قرار دارد. این حوضه به دلیل واقع شدن در ارتفاعات کوهستان باغرو دارای توپوگرافی خشن و مرتفع است. به علاوه به علت نفوذ رطوبت توده‌های اقلیمی خزری، همواره احتمال تولید رواناب خارج از توان تخلیه شبکه زهکشی حوضه مورد مطالعه وجود دارد. وجود سکونتگاه‌های انسانی، دخالت در مراتع و شیب‌ها، احتمال بروز سیلاب را بیشتر کرده است. لذا در پژوهش پیش رو پتانسیل سیلخیزی حوضه مورد مطالعه بررسی شد. روش‌های مختلفی برای تعیین میزان رواناب و پهنه بندی پتانسیل سیلخیزی وجود دارد. اکثر این روش‌ها بر پایه روش‌های نموداری و استفاده از فرمول‌های تجربی، تحلیل آماری داده‌های سیلاب، تفکیک حوضه به تعدادی زیر حوضه، داده‌های دور سنجی و GIS میباشد. برای مطالعه و بررسی سیلاب‌ها و برآورد مقادیر حجم و حداکثر رواناب لحظه‌ای این حوضه از روش شماره منحنی [1]سازمان حفاظت خاک آمریکا(SCS) استفاده شد. نقشه به دست آمده از مدل، با استفاده از روش شکستگی‌های طبیعی در پنچ کلاس طبقهبندی شدند. براساس نتایج به دست آمده از مدل نواحی مرکزی، شمال غرب و جنوب و جنوب غرب حوضه در پهنه‌های با پتانسیل بسیار زیاد و زیاد قرار گرفته‌اند و 13/5 درصد از مساحت حوضه دارای پتانسیل سیلخیزی بسیار زیاد و 62/14 درصد مساحت حوضه نیز دارای پتانسیل زیاد به جهت سیلخیزی است. در این بین مناطق با پتانسیل متوسط سیل خیزی، بیشترین مساحت حوضه را شامل می شود که وسعتی معادل 89/92 کیلومتر مربع دارد. پهنه‌های با پتانسیل سیلخیزی کم و بسیار کم نیز به ترتیب 14/28 و 89/11 درصد مساحت حوضه را شامل میشوند
|
|
| واژه‌های کلیدی: حوضه شاهرود، خطر سیلاب، روش SCS، GIS |
|
|
متن کامل [PDF 1113 kb]
(949 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1396/2/25 | پذیرش: 1397/5/11 | انتشار: 1398/1/19
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
(2).jpg)
