1- دانشکده مدیریت کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران (نویسنده مسئول). 2- دانشآموخته کارشناسی ارشد توسعه روستایی، دانشکده مدیریت کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. 3- کارشناس ارشد، اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بابل، ایران
چکیده: (5941 مشاهده)
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر پروژههای آبخیزداری بر کیفیت زندگی در نواحی روستایی شهرستان بابل انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق را 5225 نفراز سرپرستان خانوار در 8 روستای هدف پروژههای آبخیزداری در شهرستان بابل تشکیل دادند که از طریق فرمول کوکران 300 نفر به عنوان نمونههای این تحقیق انتخاب گردید. نمونهها از طریق انتساب متناسب در بین سه گروه روستا با اقدامات پیشرفته، متوسط و ضعیف آبخیزداری انتخاب شدند. نمونهگیری دورن روستاها به شیوه تصادفی ساده بود. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه بود که روایی صوری و محتوایی آن بر اساس نظر کارشناسان محلی و اساتید دانشگاهی تأیید شد و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای سازههای مختلف تحقیق بین 68/0 تا 96/0 مورد تأیید قرار گرفت. نتایج آزمون t تک نمونهای نشان داد که در گروه روستاهای با اقدامات آبخیزداری پیشرفته و متوسط سطح کیفیت زندگی کمتر از حد متوسط است. در حالی که در گروه روستاهای با اقدامات آبخیزداری ضعیف سطح کیفیت زندگی بیشتر از حد متوسط است. مولفههای چهارگانه کیفیت زندگی از طریق آزمون F مستقل بین سه گروه روستاها مقایسه شد. نتایج نشان داد که وضعیت مولفه اقتصادی و فیزیکی- کالبدی و محیطی-حفاظتی در روستاهای با اقدامات آبخیزداری ضعیف بهتر از دو گروه دیگر است. در حالی که نتایج ارزیابی مولفه اجتماعی نشان داد که وضعیت در روستاهای با اقدامات آبخیزداری پیشرفته بهتر از دو گروه دیگر است. نتایج این تحقیق بیانگر عدم تأثیر اجرای پروژههای بزرگ آبخیزداری با تأثیر بلندمدت بر کیفیت زندگی در نواحی روستایی است. به علاوه پروژههای کوچک بیولوژیکی که تأثیر عینی و محسوسی بر فعالیتهای معیشیتی دارند بیشتر بر سطح کیفیت زندگی روستاییان تأثیر داشته است.
عبدالله زاده غلامحسین، رنجبری شاره سودابه، رحیمی رضا علی. بررسی تاثیر پروژههای آبخیزداری بر کیفیت زندگی در نواحی روستایی شهرستان بابل. فضای جغرافیایی. 1396; 17 (59) :121-142