|
ارزیابی یکپارچه از تأثیر عوامل زمین محیطی بر وقوع فرسایش آبکندی (مطالعه موردی: حوضه‌ی آبخیز سنگانه‌ی کلات)
|
ابوالفضل رحمانی*   1، علی صادقی2 ، مجید ابراهیمی3 |
1- دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
2- گروه علوم انسانی واجتماعی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.
3- دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران. |
|
|
چکیده: (2299 مشاهده) |
| فرسایش خاک یک مسئله‌ی مهّم زیست محیطی مربوط به نگرانی مشترک در جهان امروز است. با وجود اهمیّت خاک در اهداف توسعه پایدار در مناطق خشک و نیمه‌خشک، مطالعه‌ی شرایط زمین محیطی و عوامل مؤثر بر وقوع فرسایش آبکندی به ندرت انجام شده است. به منظور رفع این چالش هدف اصلی این مطالعه استفاده از یک روش یکپارچه برای تشخیص ویژگی‌های فرسایش آبکندی در حوضه آبخیز سنگانه‌ی کلات می‌باشد. همچنین به منظور روابط فضایی بین آبکندها و عوامل زمین محیطی از مدل احتمالاتی شرطی استفاده گردید. تهیّه نقشه‌ی آبکندهای موجود با استفاده از مطالعات میدانی به‌صورت تصادفی به دو روش زیر انجام شد: در قسمت اوّل 70 درصد از داده‌ها جهت آموزش مدل احتمالاتی شرطی استفاده شد و در قسمت دوّم یک مجموعه داده معتبر (30 درصد)، برای اعتبارسنجی مدل و تأیید صحت آن مورد استفاده قرار گرفت. پیش‌بینی عملکرد مدل احتمالاتی شرطی با منحنی مشخصه‌ی عملکرد گیرنده (ROC) بررسی شد. علاوه بر این تأثیر تمام عوامل زمین محیطی در فرسایش آبکندی با انجام یک مدل تحلیل حسّاسیت مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌های اعتبارسنجی برای نقشه‌ی حساسیّت به فرسایش آبکندی نشان داد که دقّت سطح زیر منحنی راک (ROC) برابر 32/87 درصد بود، همچنین بر اساس آنالیز تجزّیه و تحلّیل حسّاسیت عوامل سنگ‌شناسی، تراکم زهکشی، فاصله از رودخانه و عامل کاربری اراضی اثرات قابل توجهّی بر وقوع فرسایش آبکندی در منطقه‌ی مورد مطالعه دارند. نتایج این مطالعه نشان داد چارچوب یکچارچه می‌تواند به‌طور موفقیّت‌آمیزی برای مدل‌سازی فرسایش آبکندی در یک منطقه با داده‌های ضعیف مورد استفاده قرار گیرد. |
|
| واژه‌های کلیدی: فرسایش آبکندی، عوامل زمین محیطی، مدل احتمالاتی شرطی، سنگانه‌ی کلات |
|
|
متن کامل [PDF 2280 kb]
(480 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1398/7/4 | پذیرش: 1398/9/28 | انتشار: 1402/3/26
|
|
|
|
|
|
