|
آینده‌پژوهی تاب‌آوری شهر سقز در برابر بحران زمین‌لرزه
|
اسماعیل رستم پور1   ، رسول صمدزاده* 1، محمدتقی معصومی1 |
| 1- گروه جغرافیا، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران |
|
|
چکیده: (41 مشاهده) |
پژوهش حاضر باهدف ارائه الگوی مدیریت خطرپذیری و بحران زمین‌لرزه در شهر سقز انجام شد. تحقیق کاربردی و روش انجام آن توصیفی _ تحلیلی می‌باشد؛ آمار و اطلاعات موردنیاز از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و داده‌های سنجش‌ازدور جمع‌آوری گردیده است. برای بررسی امکان خطرپذیری وقوع زمین لرزه به واکاوی نقش توسعه فیزیکی و افقی شهر در افزایش خطرپذیری زمین لرزه پرداخته شد. برای این منظور، با استفاده از نقشه‌های رقومی توپوگرافی و زمین‌شناسی و با بهره‌گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی و داده‌های لرزه‌نگاری دستگاهی و تاریخی، نقشه منحنی‌های هم‌لرز و پهنه‌بندی خطر زمین‌لرزه ترسیم شدند. برای گردآوری داده‌ها دیدگاه‌های مختلف تاب‌آوری در انطباق با پیوندهای روستایی-شهری قرارگرفته و تأثیرگذارترین شاخص‌ها با تحلیل تأثیرات متقاطع انتخاب شدند تا بدین ترتیب بر مبنای آن‌ها بتوان سناریوها را طرح نمود. نتایج پژوهش نشان می‌دهند که بر اساس نقشه سایز موتکتونیک و بررسی تاریخ وقوع زمین‌لرزه در منطقه، امکان وقوع زمین لرزه‌های با بزگای بالا در منطقه سقز وجود دارد و همچنین شهر، شتاب‌زده به سمت ارتفاعات ناپایدار و در بخش‌های شمالی و غربی شهر در حریم گسل‌های فرعی درجه‌دو توسعه پیداکرده است. "طرح سناریوها"، وضعیتی معکوس یعنی غلبه سناریوهای مطلوب بر بحرانی را نشان می‌دهد بدان معنا که اتفاق افتادن اکثر وضعیت‌ها، نه‌تنها وضعیت دیگر را محدود نساخته بلکه عمدتاً به تقویت و توانمند نمودن آن منجر می‌گردد. علت این امر آن است که شاخص‌های مطرح در طرح سناریوهای تاب‌آوری برم بنای پیوندهای روستایی-شهری، شاخص‌های هستند که تأثیر دوجانبه دارند یعنی در عین تأثیرپذیری از سایر شاخص‌ها بر آن‌ها نیز تأثیر می‌گذارند و هیچ‌یک شاخص وابسته نمی‌باشد. ضمناً قوانین شاخصی است که قادر به کنترل کل سیستم می‌باشند که در طرح سناریوها باید موردتوجه قرار گیرد. این دو نتیجه بار دیگر اهمیت توجه به برنامه‌ریزی منطقه‌ای و اجتناب از تفکیک فضایی سکونتگاه‌ها را آشکار می‌سازند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: تاب آوری، مدیریت خطرپذیری، زمین‌لرزه، آینده‌پژوهی |
|
|
متن کامل [PDF 1140 kb]
(21 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1401/8/17 | پذیرش: 1402/12/23 | انتشار: 1404/4/30
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
(2).jpg)
